Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, markaların korunması ve "sicil affı"na ilişkin kanunları onayladı. Yasayla birlikte karşılıksız çekler ve kredi kartı borcu nedeniyle kredi alamayanlara, bir başka deyişle bankaların kara listesindekilere af geliyor. Yasa yaklaşık 1 milyon kişiyi ilgilendiriyor.

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Gül'ün onayladığı 5833 sayılı "Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ve 5834 sayılı "Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun" yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi.

5833 sayılı "Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun", Anayasa Mahkemesinin, Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin bazı maddelerini iptal etmesi nedeniyle doğacak hukuki boşluğu dolduruyor.

Kanun, marka tescilinden doğan hakkın kapsamını, marka sahibinin izni olmadan, üçüncü kişilerin markayı kullanmalarının yasaklandığı durumları yeniden düzenliyor.

Kanuna göre, marka tescilinden doğan haklar, marka sahibine ait olacak. Marka sahibi, markanın tescil kapsamına giren aynı mal veya hizmetlerle ilgili olarak; tescilli markayla aynı olan herhangi bir işaretin kullanılmasını engelleyebilecek.

Marka sahibi, tescilli markayla aynı veya benzer olan, tescilli markanın kapsadığı mal, hizmetlerin aynı veya benzerini kapsayan ve bu nedenle vatandaşların, işaretle tescilli markayı ilişkilendirmesi de dahil, karıştırma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılmamasını isteyebilecek.

Tescilli markayla aynı veya benzer olan, tescilli markanın kapsamına giren mal ve hizmetlerle benzerlik taşımayan, ancak Türkiye'de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle tescilli markanın itibarından dolayı haksız bir yarar elde edecek, tescilli markanın itibarına zarar verecek veya ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikte herhangi bir işaretin kullanılmasının önlenmesini istemek de marka sahibinin hakları arasında yer alacak.

İnternette kullanıma yasak

İşareti (markayı) taşıyan malın piyasaya sürülmesi, stoklanması, o işaret altında hizmetlerin sunulması, işareti taşıyan malın gümrük bölgesine girmesi ve işareti kullanan kişinin, bu kullanıma ilişkin hakkı veya meşru bir bağlantısı olmaması koşuluyla, işaretin aynı veya benzerinin, internet ortamında ticari etki yaratacak biçimde, alan adı, yönlendirici kod, anahtar sözcük veya benzeri biçimlerde kullanılması yasaklanabilecek.

Marka tescil başvurusunun bültende yayımlanmasından sonra gerçekleşen ve marka tescilinin ilan edilmesi halinde yasaklanması söz konusu olabilecek fiiller nedeniyle, başvuru sahibi tazminat davası açabilecek. Mahkeme, iddiaların geçerliliğine ilişkin tescilin yayınlanmasından önce karar veremeyecek.

Marka hakkına tecavüz

Kanun, başkalarının, marka sahibinin yetkisindeki markayı kullanma hakkına tecavüz etmesini de engelliyor.

Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı, düzenlemede belirtilen biçimlerde kullanmak, markayı veya ayırt edilmeyecek derecede benzerini kullanarak, markayı taklit etmek, kullanılan markayı taşıyan ürünleri satmak, dağıtmak, gümrük bölgesine yerleştirmek, marka sahibince lisans yoluyla verilen hakları izinsiz genişletmek ve bu hakları üçüncü kişilere devretmek, marka hakkına tecavüz sayılacak.

Cezalar

Kanun, cezai hükümleri de artırıyor. Başkasına ait marka hakkını iktibas (ödünç alma) veya iltibasla (taklit), tecavüz ederek mal veya hizmet üreten, satışa sunan, satan kişi 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.

Marka koruması olan eşya veya ambalajın üzerindeki marka koruması olduğunu belirten işareti, yetkisi olmadan kaldıran kişiye, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis, 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.

Yetkisi olmadığı halde, başkasına ait marka hakkını, satan, devreden, kiralayan veya rehin ederek, tasarrufta bulunan kişiye, 2 yıldan 4 yıla kadar hapis, 5 bin güne kadar adli para cezası kesilecek.

Bu suçların, bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ayrıca bunlara özgü güvenlik önlemleri uygulanacak.

Tanımlanan bu suçlardan dolayı ceza verebilmek için markanın Türkiye'de tescilli olması şartı aranacak.

Bu suçların soruşturulması ve kovuşturulması, şikayete bağlı olacak. Üzerinde başkasının hak sahibi olduğu marka, taklit edilerek üretilmiş malı satışa sunan veya satan kişi; bu malı nereden bulduğunu bildirmesi, üretenlerin ortaya çıkarılmasını ve üretilen mallara el konulmasını sağlaması halinde, ceza almayacak.

Sicil affı

Kamuoyunda "sicil affı" olarak bilinen 5834 sayılı "Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun"a göre, ödeme tarihi, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce olup da kullandığı nakdi ve gayri nakdi kredinin ödemelerini aksatan gerçek ve tüzel kişilerin, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarına ilişkin kayıtları, söz konusu borçların yasanın yürürlük tarihinden önce veya yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, borcun tamamının ödenmesini müteakiben Merkez Bankasında tutulan kayıtlardan silinecek.

Merkez Bankası'nca kayıtların silinmesinden sonra, bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri ve tüketici finansman şirketlerince yapılacak kredilendirme, çek karnesi verilmesi ve diğer işlemlerde silinmiş kayıtlar dikkate alınmayacak.