Gazi maaşlı Patrik'in klisesi
Sevgi Erenerol, sıkı kuvvacı Patrit Eftim'in torunu. Patrikhane'nin perde arkası ilginç;
Adı Ergenekon operasyonu ile gündeme gelen, örgütün ’beyinlerinin merkezi’ denen Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi, hayli ilginç özellikler taşıyor. Türk devletinin Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı desteklediği patrikhanenin tümü aynı aileden. Ve cemaati ’yok’ denecek kadar az ama çok ciddi bir mal varlığının sahibi.
Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi, arada bir, basın sözcüsü Sevgi Erenerol’un milliyetçi açıklamalarıyla basında yer alırdı. Patrik Paşa Erenerol’un ise adını bilen bile yoktu. Ergenekon operasyonu ile gündeme gelen bu patrikhanenin geçmişine kısa bir gözatalım;
CEMAATİ BELİRSİZ
Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi, daima, Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı Türk devletinin dengesi olarak gözüktü. Patrikhane sözcüsü Erenerol, sık sık, Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı açıklamalar yaptı, misyonerliğe karşı sert sözleriyle dikkat çekti.
Bir vakıf yönetim kurulunun yönettiği patrikhane, aslında hiçbir zaman bilinen ortodoks adetlerine uymadı. Bir ’Sen Sinod Meclisi’ olmadı, Patrikleri ne ilahiyat eğitimi ne hıristiyan ruhani isimleri aldı. Ortodoks geleneklerine göre episkoposların, yani patriklerin evlenme yasağı olmasına rağmen, Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’nin hiçbir lideri buna uymadı. Cemaati ise tam bir muamma. Bazı kaynaklara göre 4 kişi, bazılarına göre 161.
İLK PAPA AFOROZ EDİLDİ
Patrikhanenin kuruluşu, 1920’li yıllara uzanıyor. Türkiye bağımsızlık mücadelesi verirken, Fener Rum Patrikhanesi, ülkenin işgaline karşı çıkmadı. Kökünün Karaman Türkleri’ne dayandığını söyleyen, 1884 Yozgat Akmağdeni doğumlu Eftim Karahisaritis, bu yıllarda Kırıkkale’nin Keskin ilçesi metropolit vekilliğine atandı. Kısa süre sonra da, patrikhanenin Türk Ortodoksları Helenleştirilmeye çalıştığını söyleyince, afaroz edildi. Bunun üzerine Eftim, kendisi gibi düşünen Ortodokslar’ı 1921’de Kayseri’de topladı. Bu toplantıyla, Bağımsız Anadolu Ortodoks Kilisesi kuruldu. Türkiye'de bu kiliseyi destekledi. Karahisaritis, artık Papa Eftim’di. Kuvay-ı Milliye’yi ve Atatürk’ü destekleyen grup, "Anadolu’da Ortodoks Sadası" Dergisi’yle, Fener Rum Patrikhanesi’ne savaş açtı. İstiklal Madalyası verilip, gazi maaşı bağlanan Papa Eftim, Zeki Erenerol adını aldı.
HİÇ ’DOKUNULMADI’
1923’te Anadolu’daki ortodokslarla, Yunanistan’daki müslümanlar arasında yaşanan mübadele herşeyi altüst etti. Bağımsız Anadolu Ortodoks Patrikhanesi, lağvedildi. Zaten cemaati de kalmamıştı. Papa Eftim ve yakınları, Başbakan İsmet İnönü’nün de imzası bulunan bir Bakanlar Kurulu kararnamesiyle mübadeleden muaf tutuldu. İki kız ve bir erkek kardeşi Selanik yakınlarındaki Arides Kasabası’na yerleşen, yanında sadece bir kız kardeşi kalan Eftim, İstanbul'da yeni kilisesini, yani Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’ni kurdu. Yine Papa Eftim’di.
HEPSİ ERENEROL
Tarih, 1940’ları gösterdiğinde Fener Rum Patrikhanesi’yle devletin ilişkileri düzeldi. Papa Eftim’in ise cemaati azaldı. 1965’te kriz sırasında oğulları Turgut ve Selçuk Erenerol, Galata’daki Ayios İoannis ve Ayios Nikolaos Kiliseleri’ni, patrikhane kiliselerine kattılar. Kiliseler, devletin de oluruyla Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’ne devredildi. Papa Eftim’in ölümünden sonra 1968’de büyük oğlu Turgut, 1991’de de küçük oğlu Selçuk Erenerol patrik oldular. Selçuk Erenerol 2002’de öldüğünde yerine oğlu Paşa Ümit Erenerol geldi. Patrikhanenin Galata ve çevresindeki dört kilisesinden biri yol çalışmaları sırasında yıkıldı. Biri restore edildikten sonra, açılamadan 2002’de yandı. Şu anda iki kilisesi bulunan Patrikhane’nin merkezi Necatibey Caddesi’ndeki Meryem Ana Kilisesi.
MÜTHİŞ MAL VARLIĞI
BAĞIMSIZ Türk Ortodoks Patrikhanesi İstanbul Başpiskoposluğu Vakfı, üç kiliseyi akarlarıyla birlikte aldığı için mülk zengini. Patrikhanenin 2006 itibarıyla varlıkları şunlar:
*Beyoğlu Necatibey Caddesi’nde 122 ada, 2 parselde 6 dükkan.
*Sakızcılar Sokak, 5 parselde kilisenin bünyesinde 2 katlı 2 dükkan.
*Vekilharç Sokak 5 parsel’de kilise bünyesinde 2 dükkan.
*Vekilharç Sokak’ta 120 ada, 14 parselde Paşahanı, alt kat dükkan.
*Kemeraltı Caddesi’den 124 ada 25 parselde Galata Rum İlkokulu (Mahkeme kararıyla Rum Vakfı’na verildi.)
*Beyoğlu 77 ada 18 parselde dükkanlar.
*Vakıflar Başmüdürlüğü’nün kiraya verdiği bazı dükkanlar.
*Hazineye ait olan kendilerinin kullandığı bazı dükkanlar.
(kaynak: Hürriyet)
Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi, arada bir, basın sözcüsü Sevgi Erenerol’un milliyetçi açıklamalarıyla basında yer alırdı. Patrik Paşa Erenerol’un ise adını bilen bile yoktu. Ergenekon operasyonu ile gündeme gelen bu patrikhanenin geçmişine kısa bir gözatalım;
CEMAATİ BELİRSİZ
Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi, daima, Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı Türk devletinin dengesi olarak gözüktü. Patrikhane sözcüsü Erenerol, sık sık, Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı açıklamalar yaptı, misyonerliğe karşı sert sözleriyle dikkat çekti.
Bir vakıf yönetim kurulunun yönettiği patrikhane, aslında hiçbir zaman bilinen ortodoks adetlerine uymadı. Bir ’Sen Sinod Meclisi’ olmadı, Patrikleri ne ilahiyat eğitimi ne hıristiyan ruhani isimleri aldı. Ortodoks geleneklerine göre episkoposların, yani patriklerin evlenme yasağı olmasına rağmen, Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’nin hiçbir lideri buna uymadı. Cemaati ise tam bir muamma. Bazı kaynaklara göre 4 kişi, bazılarına göre 161.
İLK PAPA AFOROZ EDİLDİ
Patrikhanenin kuruluşu, 1920’li yıllara uzanıyor. Türkiye bağımsızlık mücadelesi verirken, Fener Rum Patrikhanesi, ülkenin işgaline karşı çıkmadı. Kökünün Karaman Türkleri’ne dayandığını söyleyen, 1884 Yozgat Akmağdeni doğumlu Eftim Karahisaritis, bu yıllarda Kırıkkale’nin Keskin ilçesi metropolit vekilliğine atandı. Kısa süre sonra da, patrikhanenin Türk Ortodoksları Helenleştirilmeye çalıştığını söyleyince, afaroz edildi. Bunun üzerine Eftim, kendisi gibi düşünen Ortodokslar’ı 1921’de Kayseri’de topladı. Bu toplantıyla, Bağımsız Anadolu Ortodoks Kilisesi kuruldu. Türkiye'de bu kiliseyi destekledi. Karahisaritis, artık Papa Eftim’di. Kuvay-ı Milliye’yi ve Atatürk’ü destekleyen grup, "Anadolu’da Ortodoks Sadası" Dergisi’yle, Fener Rum Patrikhanesi’ne savaş açtı. İstiklal Madalyası verilip, gazi maaşı bağlanan Papa Eftim, Zeki Erenerol adını aldı.
HİÇ ’DOKUNULMADI’
1923’te Anadolu’daki ortodokslarla, Yunanistan’daki müslümanlar arasında yaşanan mübadele herşeyi altüst etti. Bağımsız Anadolu Ortodoks Patrikhanesi, lağvedildi. Zaten cemaati de kalmamıştı. Papa Eftim ve yakınları, Başbakan İsmet İnönü’nün de imzası bulunan bir Bakanlar Kurulu kararnamesiyle mübadeleden muaf tutuldu. İki kız ve bir erkek kardeşi Selanik yakınlarındaki Arides Kasabası’na yerleşen, yanında sadece bir kız kardeşi kalan Eftim, İstanbul'da yeni kilisesini, yani Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’ni kurdu. Yine Papa Eftim’di.
HEPSİ ERENEROL
Tarih, 1940’ları gösterdiğinde Fener Rum Patrikhanesi’yle devletin ilişkileri düzeldi. Papa Eftim’in ise cemaati azaldı. 1965’te kriz sırasında oğulları Turgut ve Selçuk Erenerol, Galata’daki Ayios İoannis ve Ayios Nikolaos Kiliseleri’ni, patrikhane kiliselerine kattılar. Kiliseler, devletin de oluruyla Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’ne devredildi. Papa Eftim’in ölümünden sonra 1968’de büyük oğlu Turgut, 1991’de de küçük oğlu Selçuk Erenerol patrik oldular. Selçuk Erenerol 2002’de öldüğünde yerine oğlu Paşa Ümit Erenerol geldi. Patrikhanenin Galata ve çevresindeki dört kilisesinden biri yol çalışmaları sırasında yıkıldı. Biri restore edildikten sonra, açılamadan 2002’de yandı. Şu anda iki kilisesi bulunan Patrikhane’nin merkezi Necatibey Caddesi’ndeki Meryem Ana Kilisesi.
MÜTHİŞ MAL VARLIĞI
BAĞIMSIZ Türk Ortodoks Patrikhanesi İstanbul Başpiskoposluğu Vakfı, üç kiliseyi akarlarıyla birlikte aldığı için mülk zengini. Patrikhanenin 2006 itibarıyla varlıkları şunlar:
*Beyoğlu Necatibey Caddesi’nde 122 ada, 2 parselde 6 dükkan.
*Sakızcılar Sokak, 5 parselde kilisenin bünyesinde 2 katlı 2 dükkan.
*Vekilharç Sokak 5 parsel’de kilise bünyesinde 2 dükkan.
*Vekilharç Sokak’ta 120 ada, 14 parselde Paşahanı, alt kat dükkan.
*Kemeraltı Caddesi’den 124 ada 25 parselde Galata Rum İlkokulu (Mahkeme kararıyla Rum Vakfı’na verildi.)
*Beyoğlu 77 ada 18 parselde dükkanlar.
*Vakıflar Başmüdürlüğü’nün kiraya verdiği bazı dükkanlar.
*Hazineye ait olan kendilerinin kullandığı bazı dükkanlar.
(kaynak: Hürriyet)
HABERE YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.