Belirlenen 49 il ile Çanakkale'nin iki ilçesinde en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek ve tüzel kişilere, 49 yıllığına bedelsiz irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek.

Maliye Bakanlığının Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlanan, ''Yatırım ve İstihdamın Teşviki Amacıyla Bedelsiz İrtifak Hakkı Tesis Edilmesine ve Bedelsiz Kullanma İzni Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar''ı yönetmeliği ile, en az 10 kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere bedelsiz irtifak hakkı tesisi veya bedelsiz kullanma izni verilmesine ilişkin işlemler düzenlendi. Uygulamaya, TÜİK Başkanlığında 2001 yılı içinde belirlenen fert başına GSYİH tutarı bin 500 dolar veya daha az olan ''Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ardahan, Bartın, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Diyarbakır, Düzce, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Kırşehir, Malatya, Mardin, Muş, Ordu, Osmaniye, Siirt, Sinop, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tokat, Uşak, Van ve Yozgat'' illeri dahil olacak.

Ayrıca, DPT tarafından 2003 yılı için belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre, endeks değeri eksi olan, ''Artvin, Çorum, Elazığ, Kahramanmaraş, Karaman, Kastamonu, Kilis, Kütahya, Nevşehir, Niğde, Rize, Trabzon ve Tunceli'' illeri ile Çanakkale'nin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri de uygulamaya dahil olacak. Karabük, Kırıkkale, Samsun ve Zonguldak ise bu usul ve esaslar kapsamına dahil olmayacak, fakat bu iller için 5084 sayı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5. maddesinin hükümleri uygulanacak.

BEDELSİZ İRTİFAK VE KULLANMA İZNİ VERİLEBİLECEK TAŞINMAZLAR

Hazineye, özel bütçeli kuruluşlara, il özel idarelerine veya belediyelere ait taşınmazlar ile devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler için, bedelsiz irtifak hakkı tesis edilebilecek veya kullanma izni verilebilecek. Teşvikten yararlanacak gerçek veya tüzel kişiler lehine bu taşınmazlar üzerinde, 49 yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikli bedelsiz irtifak hakkı kurulabilecek veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen taşınmazlar üzerinde ise 49 yıl süreli bedelsiz kullanma izni verilebilecek.

TEŞVİKTEN YARARLANACAK KİŞİLER VE TEMEL ŞARTLAR

 Bu usul ve esaslarda belirtilen teşviklerden belirlenen şartları taşımaları şartıyla gerçek ve tüzel kişiler yararlanacak. Yatırım yapmak isteyenlerde, ''talep edilen taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilecek yatırımlarda en az on kişilik istihdam öngörmesi, yatırımın belirtilen kapsama dahil illerde yapılması, bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma iznine konu taşınmazların üzerinde gerçekleştirilecek yatırımın toplam tutarının, bu taşınmazların maliki idarelerce takdir edilecek rayiç değerin en az üç katından az olmaması, talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülki sınırları içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması halinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis edilecek boş parsel bulunmaması'' şartları aranacak.

UYGULAMA DIŞINDA TUTULAN TAŞINMAZLAR

 ''Tapu kayıtlarında ihtiyati tedbir, tapu tahsis belgesi, vakıf şerhi bulunan taşınmazlar, paylı ve elbirliği mülkiyetinde bulunan taşınmazlar, irtifak hakkı tesis edilmiş veya kiraya verilmiş olup da süresi dolmayan taşınmazlar, mülkiyeti ihtilaflı olan taşınmazlar, Karayolları Genel Müdürlüğüne temlik olunacak taşınmazlar, Orman Kanunu kapsamındaki taşınmazlar, askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri, Genelkurmay Başkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığınca, Çevre ve Orman Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından izin verilmeyen taşınmazlar, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı emrine verilmesi gereken taşınmazlar'' bu uygulamanın dışında tutulacak.

YATIRIMCIYA VERİLECEK ARAZİ İÇİN KOMİSYON KURULACAK

 Yatırımcıya verilecek arazi veya arsa üzerinde bedelsiz irtifak hakkı kurulması veya kullanım izni verilmesiyle ilgili olarak, vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında, taşınmazın sahibi olan ilgili idarenin mahallindeki en büyük memuru, taşınmazdan sorumlu birim amiri, bayındırlık ve iskan il müdürü, belediye ve mücavir alan sınırları içindeki taşınmazlar için ayrıca belediye imar müdürü ve yatırımın türüne göre ilgili bakanlığın il müdüründen oluşan bir komisyon kurulacak. Taşınmazların kıymet takdiri bu komisyon tarafından yapılacak.

Yatırım yapmaya uygun arazi veya arsalar, ilgili idarelerce tüm nitelikleri belirlenerek, taşınmazın bulunduğu yerdeki ticaret odası, sanayi odası ve ziraat odasına bildirilecek. Taşınmazlar, valilikler ve ilgili idarelerce de mutat yollarla duyurulabilecek. Komisyon, izin verilecek taşınmaz üzerinde yapılacağı belirtilen yatırımın finansman kaynaklarına ilişkin olarak verilen belgeleri ve yatırıma ilişkin avan projeyi öncelikle inceleyerek ilgili ön izin, bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilmesinin uygun olup olmadığını karara bağlayacak. Aynı taşınmazın bedelsiz irtifak hakkını veya kullanma iznini talep eden birden fazla yatırımcı olması halinde, yatırımcıların önerdikleri istihdam sayıları, yatırım tutarlarından en yükseği 100 puan üzerinden değerlendirilecek ve en yüksek toplam puanı alacak projeyi tercih edecek.

TAŞINMAZI ALAN BİR YIL İÇİNDE YATIRIMA BAŞLAYACAK

Taşınmazın irtifak hakkını ve kullanma iznine sahip kişi, istihdam edilecek işçi sayısına, yatırım konusu işletmenin faaliyete geçtiği tarihten itibaren 5 yıl süreyle uyacak. Üretime katkı sağlamak amacıyla hizmet satın alınmak suretiyle sağlanan istihdam, taahhüt edilen istihdam sayısı içinde değerlendirilmeyecek.

Yatırımcı tarafından, mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın en az yüzde ellisinin tamamlanmadığının veya taşınmazın üzerine yatırıma başlama tarihinden itibaren bir yıl içinde herhangi bir yatırım yapılmadığının ya da işletmeye geçtikten sonra faaliyetin sona erdirildiğinin tespiti, irtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmesinin ağır şekilde ihlali sayılacak ve bu durumda herhangi bir yargı kararı aranmaksızın irtifak hakkı veya kullanma izni iptal edilerek taşınmazın üzerindeki muhdesat, zemin maliki idareye intikal edecek.

Bu usul ve esaslar 1 Mayıs 2007 tarihinden geçerli olmak üzere, bugünden itibaren yürürlüğe girecek. Bu usul ve esasların hükümleri, Hazine'ye ait taşınmazlar ile devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler açısından Maliye Bakanlığı, özel bütçeli kamu idarelerine ait taşınmazlar açısından, idarelerin merkez birimleri, il özel idarelerine ait taşınmazlar açısından valiler, belediyelere ait taşınmazlar açısından da belediye başkanlıkları tarafından yürütülecek.