Bankaların call center’ları kredi kartı borcunu ödemekte zorlananların başvuruları ile adeta kilitlenmiş durumda. En çok, çalıştığı işyerinde kriz yüzünden maaş alamayanlar arıyor ve “Benim maaşım ödenmiyor, ödense de eksik ödeniyor. Bu durumda kredi kartı borcumu dondurmam mümkün mü, yasal olarak bana bir ayrıcalık yapabilir misiniz? Böyle bir hakkım var mı?” diye soruyor

Artan işsizlik ve bunun yanı sıra pek çok kurumda maaşların gecikmeli ödenmesi ya da belli bir bölümünün ödenmesi, kredi kartı pazarında sıkıntının artmasına neden oluyor.

BDDK verilerine göre son olarak kredi kartı borç tutarı 33 milyar 128 milyon lirayı geçmiş durumda. Bu tutarın 2 milyar 447 milyon 729 bin liralık kısmı ise 3 aydan daha fazla bir süredir geciktiği için kanuni takibe alınmış durumda.

İlk % 7’yi aştı

Tasfiye olunacak kredi kartı harcaması tutarı uzun bir aradan sonra ilk kez yüzde 7’lerin üzerine çıktı. Bankacılar ekonomik krizin özellikle Kasım ve Aralık aylarında daha da derinleştiğini belirterek tasfiye olunacak kredi kartı oranının Mart ve Nisan aylarında daha da yükselme potansiyeli bulunduğunu açıkladı. BDDK’nın son verilerine göre, kredi kartında ödenmediği için tasfiye olunacak miktar uzun bir aradan sonra yüzde 7.39 gibi çok yüksek bir orana çıktı. Söz konusu oran 2008 yılı Kasım sonu itibarıyla yüzde 6.88 düzeyinde bulunuyordu. Kart borcunu ödeyemeyenlerin oranında özellikle Kasım ayından sonra ciddi bir bozulma dikkati çekiyor. Oran Aralık başında yüzde 6.93’e çıktıktan sonra yılın sonunda yüzde 7.17’ye ulaştı. Son verilere göre de yüzde 7.39 gibi bir rakamı yakaladı.

Bankaların call center’ları (çağrı merkezi) ve kredi kartı müşteri hizmetleri bölümünü arayanlar, borcu ödeyememekten dolayı kanuni takibe girip girmeyeceklerini merak ediyor. En çok soru ise özellikle çalışan ancak kriz nedeniyle çalıştığı işyerinden maaşını bir süredir alamayanlardan geliyor.

Ayrıcalık olur mu?

Bu tip vatandaşlar aradıklarında “Ben 2 aydır maaşımı alamıyorum. Maaşımı dondurdular. Buna karşılık size çalıştığım işyerinden alacağım olduğuna dair yazı getirsem, beni kanuni takibe sokmadan bir ayrıcalık tanıyabilir misiniz?” şeklinde oluyor.

İşini kaybedenlerin ise işyerinden aldıkları tazminatlarla öncelikle kredi kartı borcunu temizlemeye çalıştıkları belirtiliyor. Bankacılar krizin derinleştiği, işten çıkarmaların arttığı Kasım ve Aralık aylarında kredi kartı borcunu ödemeyenlerin oranında artış olduğunu, bunun rakamlara yansımasının 1-2 ay sonra olacağını vurgulayarak “Ödenmeme oranı yüzde 10’ları bulabilir hatta üzerine çıkabilir” diyor.

Sistem karşılar

Bu arada bankacılar, kredi kartı piyasasındaki bozulmaya karşılık ödenmeme oranının finansal sektörü zorlayacak bir durum yaratmadığını da özellikle belirtiyorlar.

Bankacılar, finansal sistemin özkaynaklarının kredi kartı pazarındaki bir bozulmayı çok rahatlıkla karşılayacak düzeyde olduğuna vurgu yapıyor.

Kredi kartı borcu olan ve ödeyemeyen ne yapsın?

Uzmanlar, ödeme güçlüğü çeken tüketicilerin kanuni takibe girmemek için kart borcunun en azından asgari oranını ödemesi gerektiğini söylüyor

Global ekonomik krizin olumsuz etkisi Türkiye’de de tüm şiddetiyle hissediliyor. Maaşlarını alamayanlar ya da kriz nedeniyle işini kaybedenler biriken kredi kartı borçlarını ödemekte zorlanıyor. Bankaların call center’ları bu konuyla ilgili gelen telefonlarla tam anlamıyla kilitlenirken uzmanlar, kart borcunu ödeyemeyenleri gecikmeye meydan vermemeleri konusunda uyarıyor.

Kredi kartı borçlarının yükseldiğine dikkat çeken ING Bank Genel Müdür Yardımcısı Nihat Karadağ, “Borcunu ödemekte zorlanan tüketicilerin gecikmeye meydan vermemeleri gerekiyor. Çünkü 3 kez gecikmeye giren borçlar için yasal takip süreci başlıyor. Böyle olunca da çözüm yolları maalesef kapanıyor” diyor.

Kredi alın, kapatın

Kredi kartı borçlarının en azından asgari ödeme tutarının bankalara yatırılması gerektiğinin altını çizen Karadağ, borcunu ödemekte zorlananların tüketici kredisi almalarını öneriyor. Yasal takibe düşmeyen kişilerin tüketici kredisi almakta zorlanmadığını belirten Karadağ şunları söylüyor: “Kart borcunu ödeyemeyenler tüketici kredisi alarak kredi kartı borçlarını yapılandırabilirler. Böylelikle kart borçlarını kapatırlar ve takibe düşmekten kurtulurlar.”

Kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin kartlarıyla yeni alışverişler yapmamaları, aksi halde zaten ödeyemedikleri borçların daha da altından kalkılmaz bir hale geleceği ifade ediliyor.

Kredi kartlarında tasfiye olunacak kredilerin oranının yüzde 7.39 olduğunu hatırlatan Karadağ, bu rakamın şu aşamada bankacılık sektörü için tehlike yaratmadığını vurguluyor.

Karadağ tasfiye olunacak kredi kartı oranıyla ilgili olarak şu değerlendirmeyi yapıyor: “Kredi kartlarında ödenmeyen kredilerin oranı geçtiğimiz yıllarda çok daha büyük boyutlara çıktı. Yüzde 9-11 gibi rakamlar görüldü. Ancak bugünkü rakamlara ürkütücü boyutta değil. Ayrıca bazı bankalar bu tür alacaklarını sattılar ve sektörde ödenmeyen borçların oranı geriledi.”