İkitelli Garajı’na çekilen Phileas marka otobüslerin üretici firması APTS, internet sitesi ve kullanım kılavuzlarında, yokuş aşağı ya da yukarı giderken araçlara zarar verilebileceğini, bu nedenle özel dikkat gerektiğini vurgulamış

İETT tarafından Hollanda’dan metrobüs hattında kullanılmak üzere satın alınan 50 adet Phileas marka otobüsün şu ana kadar belediyeye teslim edilen 35’inin seferden alınarak İkitelli Garajı’na çekilmesine tepkiler sürerken, otobüslerin üretici firması APTS’nin, internet sitesi ve kullanım kılavuzlarında araçların kullanımıyla ilgili dikkat çekici uyarılar yaptığı ortaya çıktı.

Tepelerden, yokuşlardan ve kavislerden oluşan İstanbul trafiğine otobüs satan Hollandalı üretici firma, yokuş aşağı ya da yukarı giderken araçlara zarar verilebileceğini, bu nedenle özel dikkat gerektiğini vurguladığı Phileas kullanım kılavuzlarında, yokuşlarda otobüslerin saatte 5 kilometre hıza düşmesi gerektiği, iki yokuş arasında da en az 9 metre bulunmasının şart olduğu gibi uyarılarla araçları teslim ediyor.

www.apts-phileas.com adresinde yer alan açıklamalarda, araçların yokuş ve kavislerde yol alırken, neler yapılması gerektiği ayrıntılı şemalarla gösteriliyor. Firmanın bazı uyarıları şöyle:

- Phileas çok alçak araçlar olduğundan, dikey yönlerdeki rota durumlarında özel bir dikkat gerekiyor. Phileas normalde gövdesiyle yer arasında 18 santimetre boşluk kalacak şekilde sürülür.

- Yokuş aşağı giderken de görüş mesafesi en az 52.5 metre olmalı.

- Yokuş yukarı ya da aşağı giderken araca herhangi bir zarar gelmesini önlemek için saatte 5 kilometre hızla gidilmeli. Daha geniş görüş mesafesinin olduğu yerlerde daha hızlı gidilebilir. Yokuş aşağı gidilmesinin hemen ardından yokuş yukarı gidilmesi gereken durumda iki yokuş arasında en az 9 metre mesafe bulunması şart.

Kavis uyarısı da var

Firma, sürücüleri kavisler için de uyarıyor. Hız ve dönüş metreleri şemasıyla birlikte veriliyor. Dönüşlerde en fazla 20 kilometre hız yapılması, dönüş yapılacak yerde kesinlikle başka araç bulunmaması gerektiği belirtiliyor.

Milliyet, Phileas marka 35 aracın seferden çekildiğini ortaya çıkarmıştı. Phileas’ların yokuş çıkmakta ve hızlanmakta zorlandığı, süspansiyon sisteminde sorun olduğu ve yol tutuşunda bekleneni veremediği öne sürüldü. İETT, ufak tefek arızaların giderilmesi için testlerin yapıldığını, araçların daha sonra sefere çıkarılacağını açıklamıştı.

GÜRTUNA: ‘Hem gereksiz hem pahalı’

Eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, Phileas’ların alınmasına bir anlam veremediğini söyledi. 2003’te benzer bir projenin “tercihli yol” adı altında araştırıldığını belirten Gürtuna, “Baktık, yol için 400, araçlar için de 200 milyon dolar gerekiyor. Toplamda 1 milyar liraya ihtiyaç var. İşin astarı yüzünden pahalı. Bu projeyi iptal ettik” dedi. Araçların çok pahalı olduğunu da belirten Gürtuna, “Bu otobüsler nasıl oluyor da 1 milyon 200 bin Euro (2 milyon 570 bin TL) oluyor, anlamadım. Bize teklif edildiğinde her biri için 1 milyon 200 bin dolar (1 milyon 985 bin TL) istenmişti ve biz bu parayı çok bulmuştuk. Ayrıca uzmanlarımızdan ‘çok nahif araçlar’ raporu geldi. Aynı uzmanlar İETT bünyesinde hâlâ görevde. Bu raporların incelenmesi gerekmiyor muydu?” diye konuştu.

ARSLAN: ‘Beşiktaş yokuşunu çıkamaz’

İstanbul Teknik Üniversitesi Makina Fakültesi Otomotiv Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Ertuğrul Arslan, “Phileas’ların teknik özelliklerine baktığımızda yokuşlar için yüzde 13 ve altı oranında bir eğim gösteriyor. Bu eğimi veren otobüs ile Dolmabahçe’den Beşiktaş yokuşunu çıkamazsınız. Verimli bir eğim yüzdesi en az yüzde 30 olmalıdır. Bu tür bir otomobilin kullanımı düz bir yolda uygun olabilir” dedi.

ARUOBA: ‘Test alımdan önce yapılmalıydı’

Otobüs ve otomobil teknolojilerinde Türkiye’nin en birikimli isimlerinden biri olan İskender Aruoba, bu araçlarla ilgili olarak yaptığı uyarıda haklı çıkmanın üzüntüsünü yaşadığını söyledi. Aruoba, “Şimdi kalkmış ‘test ediyoruz’ diyorlar. Bu testlerin bayır çıkmakta işe yaramayacağını göreceksiniz. Test, alım yapılmadan önce olmalıydı. 35 otobüs aynı anda test edilir mi?” dedi.

“Bu araçlar bayırı çıkamaz. Çıkması için bu aracın motoru değişmeli” diyen Aruoba, şöyle konuştu:

“Aracın hafif malzemeden yapıldığını açıklıyorsun. Neden hafif yapmışlar diye düşünmüyorsun! Çünkü aracın çekişi güçlü değil. Bir de bu araca 185 değil, 350 yolcu bindirirsen yerinden kalkamaz. Hibrid motorunun yerine bildiğimiz motorlardan takılması gerekir. Ayrıca şanzıman ve diferansiyelinin değişmesi gerek. O zaman ‘neden bu pahalı arabadan satın aldın?’ diye sorarlar insana.”