Petrolün varil fiyatı 140 dolara kadar çıkınca, hem kaçak petrol girişi, hem de akaryakıt istasyonlarındaki pompa usulsüzlükleri arttı.Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na bağlı ayar ve ölçüm ekipleri, petrol fiyatlarının yükselmesinden sonra vatandaşların, pompalarda usulsüzlük yapıldığına yönelik şikayetlerinin de artması üzerine Türkiye genelindeki istasyonlarda denetimlere hız verdi. İstasyonlardaki pompa denetimlerinde ise milyonlarca dolarlık kaçak tespit edildi.
BOZUK POMPA CEPTEN ÇALIYOR
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın il müdürlükleri tarafından yapılan denetimlerde ilk 6 ayda İzmir'de 500, İstanbul'da yaklaşık bin istasyonun pompasının ya bozuk ya da bakımsız olduğu görüldü. Ülke genelindeki ayarsız ve bakımsız pompa sayısı ise 15 bin civarında. Her litre yakıtta eksilmelere neden olan bu yolla, Türkiye'de vatandaşın cebinden çıkan yakıtın maliyeti yıllık 21 milyon doları buluyor. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, şikayetlerin artması üzerine denetimleri sıklaştırdıklarını, buna rağmen bazı istasyon işletmecilerinin pompalarda hile yaparak cepten para çalmayı sürdürdüğünü söyledi. Yetkililer, pompalarda usulsüzlükten şüphelenilmesi halinde kendilerine başvurulmalarını istedi.
Panoyu kapatana 313 bİn YTL
Akaryakıt dağıtım şirketlerine 2006 yılında 1.66 milyar YTL ile cumhuriyet tarihinin en büyük para cezasını kesen EPDK, geçtiğimiz yıl başlattığı uygulamayla bu defa akaryakıt bayilerinin günlük ürün satış fiyat listesini gösteren panoları izlemeye aldı. Denetimlerde, pompa ile panoda yer alan fiyatları birbirini tutmayan akaryakıt bayilerine 313 bin YTL para cezası kesilecek.
Akaryakıtta kaçak 2.5 milyar dolar
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'ndan elde edinilen bilgiye göre, 2007-2008 dönemi arasında 13 milyon 239 bin 619 litre kaçak akaryakıt ele geçirildi. Verilere göre, ele geçirilen akaryakıt miktarı 215 bin 153 litreyi buldu. Yine aynı dönemde İçişleri Bakanlığı'nın ilgili birimlerine toplam 257 ihbar yapıldı, 211'i ise kaçakçılık suçlarına ilişkin. Yapılan operasyonlarda da 13 milyon 24 bin 466 litre kaçak akaryakıt saptandı. Toplamda tespit edilen kaçak akaryakıt miktarı ise 13 milyon 239 bin litreyi buldu. Petrol Sanayi Derneği Genel Sekreteri Erol Metin, “2004 yılında kaçak akaryakıt miktarı 2.5 milyar dolardı, 2008 itibariyle 500 bin ton ürün kayıtdışından kayıt içine alındı. Kaçak akaryakıt girişi azalmışsa da kayıt dışı ile ilgili ciddi bir sorun vardır” dedi.
Hazneyi küçülterek yakıtı azaltıyor
Dağıtım şirketleri ve istasyonlara yakıt pompaları satışı yapan Mekser Firması Operasyon Müdürü Murat Akdemir, pompadaki usulsüzlüğün nasıl yapıldığını şöyle anlattı: “Pistonlu mekanizma, 2 turda 1 litre benzini araca doğru transfer eder. Bazı istasyonlar, yaptıkları ayarla bu mekanizmanın haznesini küçülterek daha az yakıtın pistondan geçmesini sağlıyor. Normalde mühürlü olan bu sistemi açmak yasak. Elektrik sayacındaki durum gibi düşünebiliriz.”