Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) hazırladığı ve 2008-2010 dönemini kapsayan üçüncü Orta Vadeli Program, Bakanlar Kuruluna sunuldu.
İstihdam olanaklarının artırıcı uygulamalarının da etkisiyle program döneminde yaklaşık 1,4 milyon kişiye yeni istihdam yaratılması hedefleniyor. Program döneminde eğitim başta olmak üzere makro ekonomik istikrarı ve bütçe dengeleri bozmayacak şekilde sosyal politikaların uygulanmasına öncelik verilmesi amaçlanıyor.
Aynı zamanda 2008 yılı bütçe sürecini başlatacak olan Orta Vadeli Program, Kalkınma Planı ve yıllık programla birlikte temel dokümanlardan birini oluşturuyor. DPT'nin hazırladığı programda, 9. Kalkınma Planının temel eksenleri çerçevesinde ve gelişen ekonomik ve sosyal koşullar altında, üç yıllık dönemde üzerinde yoğunlaşılacak politikalar ve öncelikler yer alıyor.
Bakanlık ve kurumu bütçelerinin hazırlanmasında idari ve yasal düzenlemelerin gerçekleşmesinden kurumların karar alma ve uygulama süreçlerinde programın politikaları ve öncelikleri esas alınırken, programda yer alan amaç ve öncelikler bakımından uygulamanın izlenmesi, değerlendirilmesi ve Bakanlar Kuruluna bilgi sunulmasından DPT sorumlu bulunuyor.
Orta Vadeli Programın 9. Kalkınma Planında ifadesi bulunan ''istikrar içinde büyüyen, gelirini daha adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna dönüşen, AB'ye üyelik için uyum sürecini tamamlamış bir Türkiye'' vizyonunu esas alarak, toplumun refahını tabana doğru yayarak artırmaya yönelik bir program ve bütçe sürecini gerçekleştirmeyi amaçlıyor.
Bu temel amaçlar çerçevesinde program döneminde gelişme eksenlerini ise ''ekonominin rekabet gücününü artırılması, istihdamın artırılması, beşeri gelişme ve sosyal dayanışmanın güçlendirilmesi, bölgesel gelişmenin sağlanması ve kamu hizmetlerinde kalite ve etkinliğin artırılması'' oluşturuyor.
Program daha sonra kuruluşların görüşüne de sunulacak ve kesinlik kazanarak Resmi Gazetede yayımlanacak. Orta Vadeli Programın ardından, Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanacak olan, kamu idarelerine verilecek ödenek tavanlarının yer aldığı ''Orta Vadeli Mali Plan'' da, Yüksek Planlama Kuruluna (YPK) sunulacak.
PROGRAMIN TEMEL HEDEFLERİ
Türkiye'nin 2008-2010 dönemini kapsayan orta vadeli programına göre, enflasyon hedefi 2008 ve 2009 yılları için yüzde 4 olarak belirlendi.
2010 hedefi ise 2007 yılı sonunda belirlenecek ve ilan edilecek. Program döneminde yıllık ortalama yüzde 5,6 civarında ekonomik büyüme hedefleniyor. Faiz giderleri ve özelleştirme gelirleri hariç kamu kesimi fazlasının program dönemi boyunca yüzde 7 civarında olması bekleniyor.
2007 yılında yüzde 0,4 olacağı tahmin edilen kamu kesimi fazlasının gayri safi yurt içi hasılaya (GSYİH) oranının 2010 yılında artarak yüzde 2,3'e, yüzde 0,2 olacağı tahmin edilen genel devlet fazlasının GSYİH'ye oranının ise yüzde 2,1'e yükselmesi hedefleniyor. Kamu net borç stokunun oranının program dönemi sonunda yaklaşık yüzde 34'e gerilemesi öngörülüyor.
CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ GSYİH'YE ORANI YÜZDE 6
Program döneminin sonunda ihracatın yıllık ortalama yüzde 11,1 oranında artarak 137,5 milyar dolara, ithalatın ise yıllık ortalama yüzde 9,5 oranında artarak 202,2 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Cari işlemler açığının GSYİH'ye oranının program döneminde yüzde 6'lar civarında seyredeceği öngörülüyor.
ENFLASYONLA UYUMLU BİR ÜCRET POLİTİKASI TAKİP EDİLECEK
Öte yandan Programa göre, enflasyonla uyumlu bir ücret politikası takip edilecek.
Özelleştirme işlemleri sonucunda da kamunun tütün, elektrik dağıtımı ve petrokimya alanlarından tamamen çekilmesi, bunun yanı sıra şeker üretimi ve liman işletmeciliğindeki payının azaltılması öngörülüyor.
İHRACAT ODAKLI BÜYÜME STRATEJİSİ SÜRDÜRÜLECEK
Orta Vadeli Programda yer alan temel politikalar ise şöyle:
-Orta vadeli program döneminde ihracat odaklı bir büyüme stratejisi sürdürülecek
-İstikrarlı büyüme için mali disiplin korunacak, anti enflasyonist süreci destekleyen para politikasına devam edilecek ve reform süreci tavizsiz bir şekilde sürdürülecek
-Ekonomik büyümeyi yüksek ve sürdürülebilir kılmak için öncelikle makro ekonomik istikrara, kurumsal altyapının geliştirilmesi ve yatırım ortamının iyileştirilmesi konularında ilerleme sağlanacak. Bu çabalar ekonominin rekabet gücünün artmasını destekleyecek.
-Mali disiplinle desteklenen para politikası fiyat istikrarını sağlamaya ve sürdürmeye yönelik olarak uygulanmaya devam edilecek. 2006 yılı başında uygulamaya konulan enflasyon hedeflemesi sürdürülecek.
-Cari işlemler açığının sürdürülebilir bir yapıda gelişmesi ve sağlıklı kaynaklarla finanse edilmesi programın temel esaslarının başında yer alıyor.
-2001 yılından biri uygulanmakta olan dalgalı döviz kuru rejimi önümüzdeki dönemde de sürdürülecek.
MALİ DİSİPLİNDEN TAVİZ YOK
-İstihdam odaklı sürdürülebilir bir büyüme çerçevesinde rekabetçi bir ekonomi ve bilgi toplumunun gerektirdiği doğrultuda nitelikli insan kaynaklarının yetiştirilmesi, istihdam imkanlarının artırılması, işsizliğin azaltılması ve iş gücü piyasasının etkinleşmesi sağlanacak.
-Makro ekonomik istikrarın ve büyüme performansının sürdürülmesi amacıyla mali disipline devam edilecek. Bunu gerçekleştirmek üzere mali kuralları belirleyen yasal düzenlemeler yapılacak.
-Mali disiplin ile kamu borç stokunun milli gelire oranının azaltılması, yüksek bir faiz dışı fazla seviyesinin tutturulması, bütçeye esneklik kazandırılarak kamu harcamalarının kaynak kısıtı ile iktisadi ve sosyal getirileri bağlamında potansiyel büyüme üzerindeki etkileri gözetilerek önceliklendirilmesi sağlanacak.
-Kamu yatırımlarının etkinliği artırılacak, yatırımlar, öncelikli sosyal ihtiyaçları giderecek ve üretken faaliyetleri destekleyecek nitelikteki alt yapıya yönlendirilecek, sektör bölgesel ve AB'ye uyum yönündeki amaçların gerçekleştirilmesinde etkili bir araç olarak kullanılacak.
-Uygulanacak vergi politikalarının makro ekonomik politikalarla uyumlu şekilde büyüme ve istihdamın desteklenmesine, ekonomide kayıt dışılığın azaltılmasına ve daha basit, adil ve geniş tabanlı bir vergi sisteminin oluşturulmasına katkıda bulunmayı amaçlıyor.
AA