ANKA'ya konuşan uzmanlar, ABD ekonomisinin resesyona girdiğinin artık kesinleştiğine vurgu yaparken, küresel dalganın Türkiye'de 2001'deki çapta bir krize yol açması olasılığının zayıf olduğu görüşü dile getiriliyor.
(ANKA) ? ABD ekonomisindeki resesyon kaygılarının yeniden alevlenmesi ve Asya-Avrupa piyasalarından gelen olumsuz haberler, tüm dünyada olduğu gibi İMKB'de de şok düşüşler yaşanmasına yol açarken, küresel dalganın Türkiye'de 2001'deki çapta bir ekonomik krize yol açması olasılığının zayıf olduğu görüşü dile getiriliyor. İMKB'de işlem gören şirketlerin değeri bir anda 15 milyar dolara yakın düşerken, ABD Merkez Bankası'nın (FED) dün gösterge faiz oranlarını 75 baz puan indirmesi bile piyasaların ateşini düşürmeye yetmedi. Dünya piyasaları önümüzdeki günleri tedirgin bekleyişle izlemeyi sürdürürken, yüksek cari açık sorunu ile mücadele eden Türkiye'de krizin etkilerinin sokaktaki vatandaşa nasıl yansıyacağı merak konusu olmaya devam ediyor. ANKA'ya konuşan uzmanlar, ABD ekonomisinin resesyona girdiğinin artık kesinleştiğine vurgu yaparken, 'Küresel kriz sokağa şimdilik yansımayacak' görüşünü dile getiriyor. Uzmanların görüşleri şöyle: -'FAİZ İNDİRİMLERİNİN ETKİSİ SIFIRA İNDİ'- Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Koordinatörü Ali İhsan Gelberi: 'ABD'de baş gösteren krizin bütün dünyayı etkileyeceği kesinleşti. Mevcut volatalitenin AB ekonomisine de sıçraması çok yüksek bir olasılık. 2008 yılının tamamını kapsayacak bir dalgalanma olacak. Artık faiz indirimlerinin piyasalara etkisi sıfıra indi. Çünkü bundan önce piyasa, resesyon ihtimaline karşı faiz indirimi istiyordu. Oysa resesyonun başladığını söyleyebiliriz artık. Krizin Türkiye'de yatırımcılar bir yana, sokaktaki insanın cebine birkaç şekilde yansıması beklenebilir. Öncelikle büyüme oranında bir parça yavaşlama ve kurda yaşanan yükselmenin enflasyona etkisi olacak. Türkiye'de hala vatandaş kura konsantre bir seyir izliyor. Kurda büyük oynamalar olmadığı müddetçe genel ekonomi ile pek ilgilenmiyor. Dolayısıyla şu anki krizin kısa vadede sokakta ciddi etkileri görülmez. Ama önümüzdeki dönemde kurda yaşanacak ciddi değişiklikler bir kur müdahalesini gündeme getirebilir.' -'KRİZ TÜRKİYE'YE SADECE KAĞIT ÜZERİNDE YANSIYOR'- Turkish Yatırım Finansal Strateji Müdürü Gökhan Uskuay: 'Piyasalar ABD ekonomisinin ilk yarıda daralmasını, ikinci yarıda ise kendini toparlamasını bekliyordu. Pazartesi günü tüm borsalarda yaşanan 1987'deki Kara Pazartesi ile benzerlikler taşıyor. O zaman da FED hemen 75 baz puanlık bir faiz indirimine gitmişti. FED dün de aynı şeyi yaptı. Bundan sonra piyasalarda bir miktar toparlanma olabilir. Piyasalardaki hızlı çöküş, FED'in bu hamlesi ile şimdilik sona erdi. Küresel dalgalanma Türkiye'de sokak ekonomisine kısa vadede yansımaz. Türkiye ihracatının en önemli bölgesi olan AB ekonomilerinde ciddi bir daralma yaşanmadıkça, Türkiye'nin makro ekonomik verilerinde kaygı verici bir olumsuzluk olacağını düşünmüyorum. Şu anda küresel piyasalarda yaşanan kriz, Türkiye'ye kağıt üstünde yansıyor. Yani sadece hisse senedi piyasalarında bir olumsuzluk var.' -'İŞGÜCÜ PİYASASINDA BÜYÜME OLMAYACAK'- AK Yatırım Başekonomisti Hakan Aklar: 'ABD ekonomisindeki resesyonun derin ve uzun süreceği görülüyor. Ayrıca ABD'deki olumsuzlukların diğer ülkelere de anında yansıması, ABD ekonomisinin ülkeler üzerindeki etkisinin devam ettiğini ortaya koydu. Dünya ticaret hacminin daralması doğal olarak Türkiye'ye de etkileyecektir. Bu da yüksek cari açıkla mücadele eden Türkiye'yi sıkıntıya sokacaktır. Doğrudan yabancı yatırımlarında bir yavaşlama olabilir. Her şeyden önce işgücü piyasasında bir büyüme olmayacağını söylemek mümkün.' -'2001'DEKİ GİBİ BİR KRİZ OLMAZ, DOLAR EN FAZLA 1.28'E ÇIKAR'- TEB Yatırım Başekonomisti Sertan Kargın: 'Krizin ne kadar süreceğini kestirmek şimdiden mümkün değil. Ama en az 6 ay bu etkilerin devam edeceğini söyleyebiliriz. Piyasalarda rüzgar çok hızlı esiyor. Sorun rüzgarın saatte 250 kilometre ile mi 350 kilometre ile mi eseceği. Şu anda piyasalardaki bütün risk unsurları biliniyor. En azından yeni bir risk çıkması ihtimali yok. Türkiye'de ise piyasalar yaralı. Dolar kuru 1.27-1.28'lere kadar çıkabilir ama 1.35-1.40'ları görmesi beklenmemeli. ABD kanyaklı krizin Türkiye'nin makro dengelerine ciddi zarar vereceğini düşünmüyorum. Ancak büyümede bir miktar yavaşlama görülür. 2001 yılındaki gibi bir kriz olmaz. Çünkü banka bilançolarımız kuvvetli, her kesimde döviz pozisyonları fazla veriyor. Dolayısıyla bu krizin bizi döviz kanalıyla vurması çok zor. Şu an için sokaktaki vatandaşın içini karartacak bir durum yok. Olur da iç siyasete olan güven zedelenirse böyle bir ihtimal ortaya çıkabilir ama şu anda böyle olacağına dair elimizde bir veri yok. Türkiye'den bir miktar daha yabancı çıkışı yaşanabilir.' (ANKA) |