2010 yılında uygulanacak vergi zamları belli oldu.

GELİR VERGİSİNE TABİ GELİRLERİN VERGİLENDİRİLMESİ

Gelir Vergisi'nin 103. maddesinde yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife;
- 8 bin 800 TL'ye kadar olan gelirden yüzde 15,
- 22 bin TL'nin 8 bin 800 TL'si için bin 320 TL, fazlası için yüzde 20,
- 50 bin TL'nin 22 bin TL'si için 3 bin 960 TL, fazlası için yüzde 27,
- 50 bin TL'den fazlasının 50 bin TL'si için 11 bin 520 TL, fazlası için yüzde 35 olarak yeniden belirlendi.

ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİNE DE ZAM

Yeni yılda ödenecek çevre temizlik vergisi tutarları belirlendi. Çevre Temizlik Vergisi, konutlarda su tüketim miktarı esas alınarak, büyükşehir belediyelerinde metre küp başına 20 kuruş, diğer belediyelerde ise 16 kuruş olarak hesaplanacak.
İşyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar için ise vergi, büyükşehirlerde bina grupları ve derecelere göre 20-2.375 TL, diğer belediyelerde ise 16-1.900 TL arasında uygulanacak.

Büyükşehir belediyelerinde çevre temizlik vergisi, diğer belediyelere göre yüzde 25 daha fazla uygulanıyor. Buna göre, işyeri ve diğer şekilde kullanılan binalar için büyükşehir belediyelerinde esas alınacak tarife şöyle:
Bina Grupları 1.Derece 2.Derece 3.Derece 4.Derece 5.Derece
(TL CİNSİNDEN)
1. Grup 2.375 1.875 1.500 1.212 987
2. Grup 1.500 1.125 875 712 600
3. Grup 987 750 600 487 375
4. Grup 487 375 287 237 187
5. Grup 287 237 162 150 121
6. Grup 150 121 85 68 50
7. Grup 50 41 28 25 20

Öte yandan, büyükşehir belediye sınırlarında bulunanlar hariç, kalkınmada öncelikli yörelerde ve nüfusu 5 binden az belediyelerde, konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar için belirlenen tutarlar, yüzde 50 indirimli uygulanacak.

Buna göre, Kalkınmada öncelikli yörelerdeki belediyeler ile nüfusu 5 binden az olan belediyelerde bulunan konutlara ait çevre temizlik vergisi su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metre küp başına 8 kuruş olarak hesaplanacak.

KİRA VE ARIZİ KAZANÇLARA İLİŞKİN VERGİLEME

Maliye Bakanlığı 2010 yılına ilişkin mesken kira gelirlerine uygulanacak istisna tutarını değiştirmedi ve 2009 yılında olduğu gibi yine 2 bin 600 TL olarak belirledi.
Hizmet erbabına iş yeri veya iş yerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna da bu yıl olduğu gibi 2010 yılında da 10 TL olacak.

2010'daki sakatlık indirim tutarları da birinci derece sakatlar için 670 TL'den 680 TL'ye yükseldi. İndirim ikinci derece sakatlar için bu yıl olduğu gibi 330 lira, üçüncü derece sakatlar için de 160 lira olarak uygulanacak.

DEĞER ARTIŞI VE KİRA BEDELLERİ

Basit usulü tabi olmanın genel şartlarından olan iş yeri kira bedeline ilişkin tutarlar da bu yıl olduğu gibi uygulanacak. Buna göre, basit usulde iş yerine ilişkin yıllık kira bedeli toplamı, 2010 takvim yılında uygulanmak üzere büyükşehir belediye sınırları içinde 4 bin 300 TL, diğer yerlerde 3 bin TL olacak.
Basit usule tabi olmanın özel şartlarını belirleyen hadler de yeniden değerleme oranı kadar artacak ve ilgili bentler için 30 bin TL, 60 bin TL ve 90 bin TL olarak uygulanacak.
2010'da değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 7 bin 700 TL, arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı da 18 bin TL olarak tespit edildi.
Tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı bin 90 TL'ye çıkarıldı.

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ ZAM ORANLARI

Bu yılın başında yeniden değerleme oranı çerçevesinde yüzde 12 oranında zamlanan motorlu taşıtlar vergisi (MTV), damga vergisi, çevre temizlik vergisi, harçlar, trafik ve vergi cezaları, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren yüzde 2,2 oranında artacak. Bu durumda 1-3 yaş grubunda yeralan ve motor silindir hacmi 1300 cm3'e kadar olan otomobillerin halen 393 lira olan motorlu taşıtlar vergisi, yılbaşında 401,6 liraya çıkacak.
Motor silindir hacmi 1301 cm3 ile 1600 cm3 arasındaki otomobillerin vergisi de 628 liradan 641,8 liraya yükselecek. Motor silindir hacmi 4001 cm3 ve üstünde otomobili bulunanlar ise yeni yılda 14 bin 220 lira yerine 14 bin 532,8 lira vergi verecek. Böylece 1-3 yaş grubunda otomobili olanlar yeni yılda 8,6 lira ile 312,8 lira arasında daha fazla motorlu taşıt vergisi ödeyecek. 1-6 yaş grubunda ve koltuk sayısı en az 46 olan otobüslerin 1.893 lira olan yıllık vergisi 1 Ocak'ta 1.934,6 liraya çıkarken, 10 bin 1 ile 20 bin kg arasında ağırlığa sahip kamyon sahiplerinden de yeni yılda 1.703 lira yerine 1.740,5 lira MTV alınacak.

VERGİ VE TRAFİK CEZALARI

Vergi cezaları ile trafik para cezaları da yeniden değerleme oranı çerçevesinde yılbaşında artacak. Fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu vermeme ve almamanın cezası 3,5 lira artışla 163,5 liraya çıkacak. En az ceza haddi de, damga vergisinde 7,8 lira, diğer vergilerde ise 16,35 lira olarak uygulanacak. Trafik para cezalarının da aynı oranda artmasıyla birlikte en düşük trafik para cezası 62,3 liraya, en yüksek ceza da 14 bin 522,6 liraya yükselecek. Kırmızı ışıkta geçenler ile hız limitini yüzde 30'a kadar aşanlar yeni yılda 128 lira yerine 130,8 lira, hız limitini yüzde 30'un üzerinde aşanlar ise 265 lira yerine 270,8 lira trafik cezası ödeyecek.

DİĞER VERGİ VE HARÇLARDA DURUM

Damga vergisindeki maktu tutarların yeniden değerleme oranı kadar arttırılması durumunda da yıllık gelir vergisi beyannamelerindeki damga vergisi 25,95 lira olacak. Bu miktar, makbuz senetlerinde 5,5 lira, bilançolarda da 20 lira şeklinde uygulanacak. Harçların da aynı oranda zam görmesiyle birlikte 1 yıllık pasaport harcı yeni yılda 163,8 liradan 167,4 liraya çıkacak. Silah taşıma vesikası bulunanlar her yıl için 403,6 lira harç ödeyecek, silah bulundurma vesika harcı da 631,7 liradan 645,6 liraya yükselecek.

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ % 2,2 ORANINDA ARTIYOR

Veraset ve intikal vergisinde yer alan istisna tutarları, 1 Ocak'tan geçerli olmak üzere yüzde 2,2 artırıldı.
Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliğine göre, evlatlıklar dahil füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinde halen 107 bin 607 lira olan istisna miktarı, yeni yılda 109 bin 971 lira olarak uygulanacak.
Füruğ (çocuk ve torunlar) bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesindeki 215 bin 336 liralık istisna da 220 bin 73 liraya çıkacak.
İvazsız (karşılıksız) suretle meydana gelen intikaller ile para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişler ile şans oyunlarında kazanılan ikramiyelerdeki istisna da 2 bin 481 TL'den 2 bin 535 TL'ye yükselecek.

VERGİ DİLİMLERİ

Veraset ve intikal vergisinde matrah dilimlerini de 1 Ocak 2010 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden düzenleyen tebliğ uyarınca, veraset yolu ya da ivazsız surette meydana gelen intikallerde şu tarife geçerli olacak:
Matrah Veraset yoluyla intikallerde İvazsız İntikallerde
. vergi oranı (yüzde) vergi oranı (yüzde)

İlk 160 bin TL için 1 10
Sonra gelen 350 bin TL için 3 15
Sonra gelen 770 bin TL için 5 20
Sonra gelen 1 milyon 500 bin TL için 7 25
Matrahın 2 milyon 780 bin TL'yi
aşan bölümü için 10 30

MENKUL SERMAYE İRATLARI

Tebliğde 2009 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında dikkate alınacak indirim oranı da belirlendi. Buna göre, 2009 yılı için yeniden değerleme oranının yüzde 2,2 olarak ilanından sonra, bu dönemde devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı da yüzde 13,15 olarak saptandı.

Bu çerçevede menkul sermaye iratlarına, 2009 yılı gelirlerine uygulanacak indirim oranı yüzde 16,7 oldu.
Tebliğ uyarınca 2009 yılında takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından, 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve Gelir Vergisi Kanununda sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler de indirim oranı uygulanmak suretiyle beyan edilecek.
Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında indirim oranı uygulanmayacak. Ayrıca, ticari işletmelere dahil kazanç ve iratlar için indirim oranı uygulanması da söz konusu olmayacak.

1 OCAK 2006'DAN ÖNCE İHRAÇ EDİLEN TAHVİL VE BONOLAR

Tebliğde, Gelir Vergisi Kanunun 59'uncu madde hükmü ile 31 Aralık 2007 tarihine kadar, 26 Temmuz 2001-31 Aralık 2005 tarihleri arasında ihraç edilen devlet tahvilleri ve Hazine bonolarının faiz gelirleri ve elden çıkarılmasından sağlanan diğer kazanç toplamının 2001 yılında 50 milyar lirası, 2002 ve izleyen yıllarda bu tutarın veya artırılmış tutarın her yıl için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması ile bulunacak tutarın gelir vergisinden istisna edildiği hatırlatıldı.

Buna göre, 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan devlet tahvili ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlere ilişkin istisna uygulaması 31 Aralık 2007 tarihinde son bulduğundan, söz konusu menkul kıymetlerden 2009 takvim yılında elde edilen faiz gelirleri ile alım-satım kazançlarıyla ilgili olarak 59'uncu maddede yer alan istisnalar uygulanmayacak.