Sokak ortasında yanımdan geçen yaşlı bir amca 95 milyar doları varmış taaaa AMK diye bağırınca bu makaleyi yazma gereği duydum.
Muhalefet iktidar için merkez bankasını boşalttı ve döviz rezervleri eksiye indi derken Tayyip Erdoğan davudi sesiyle bugün Türkiye’nin IMF’ye bir kuruş borcu olmadığını ve merkez bankasında 90 Milyar döviz rezervinin olduğunu söyledi.
Kim yalan söylüyor dersem vaaayy sen Cumhurun başına yalancı mı dedin deyip dava açacaklarını bildiğimden kimin yanlışı söylediğini anlamak için merkez bankasında döviz rezervleri nasıl tutuluyor? Faiz hareketleri, swaplar merkez bankası rezervi nedir, nasıl hesaplanıyor onu anlatmak isterim. Kim doğruyu kim kim eğriyi söylüyor vatandaş kendi karar versin.
Rezerv ülkelerin maliyesi idare edenler tarafından kontrol edilen ve her an kullanıma hazır olan aynı zamanda başka paralarla da çevrilebilme özelliği bulunan varlıklar için kullanılan genel bir deyimdir. Döviz, Altın vs. rezervi gibi.
Ülkemiz yöneticileri dünyanın üçüncü ülkelerinde bile olmayan bir anlayışla rezerv hakkını sadece merkez bankasının iradesine merkez bankasının iradesini de merkezi yönetime tanımıştır.
Merkez bankası neden rezervleri saklı tutar?
Para ve kur politikalarına güveni sağlamak ve zaman zaman desteklemek, hazinenin yabancı para ve iç dış borç ödemelerini gerçekleştirmek, ülke ekonomisini yurt içi veya yurtdışında oluşabilecek ani finansal değişilmelere ve uluslararası piyasalarda ülke ekonomisine güven artırımı için merkez bankası rezervleri saklı tutarmış.
Peki, bu rezervler nasıl hesaplanıyor?
Aktif varlıklar ve pasif varlıklar.
Merkez bankasının net rezervini anlayabilmenin en önemli yolu. Merkez bankasının yayımladığı aktif dış varlıklardan pasif varlıklar kısmındaki toplam döviz yükümlülüklerini çıkardığımızda merkez bankası rezervlerini aşağı yukarı anlayabiliyoruz. Bu hesaplamanın en doğru sağlaması ise aktif ve pasiften döviz yükümlülüklerinden edindiğimiz sonucu günlük kur’a böldüğümüzde net döviz rezervine ulaşmak mümkün.
Lise edebiyat bilgisiyle nasıl divan edebiyatı üzerine ahkâm kesilemez ise lise matematik bilgisiyle iktisadı anlamak mümkün değildir. İktisat üzerine eğitimim yok ama Marks’ın Kapital’ini sağlam okumuş biriyim. Marks’ın Kapital’ini sağlam okuyanlar az buçuk bu işlerden çakarlar.
İktisatçılar rezervleri hesaplarlarken basit formüllerle hareket ederler. Döviz Rezervi: (Dış varlıklar-Toplam döviz yükümlülükleri)/günün döviz kuru sıklıkla duyduğumuz Swap nedir ?
Kelime karşılığı takas etmek değiştirmek olan swap ve swap antlaşması ise; iki tarafın belirli zaman dilimi içinde bir varlık ya da yükümlülüğe bağlı olarak farklı faiz ödemelerini veya döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesi anlamına gelir.
Daha basit bir ifadeyle Deutsche Bank euro kuru 8 lira iken 8.000 TL verip karşılığında 1000 euro alıyoruz. Deutsche Bank bizden bir yıl sonra parayı %10 faizle 8800 lira olarak geri ödeyecek biz de 1000 euroyu %3 faizle 1030 euro olarak ödeyeceğiz.
Bu karşılıklı alışverişten kimin karlı çıktığını bir yıl içinde seyreden euro kuru beliriyor. Adeta bir tür kumar gibi Bu tür bu zamana kadar yukarıda örneğini verdiğim Alman merkez bankasının zarar ettiği tarihinde görülmemiştir. Bunun sebebi arz ve talep ilişkisidir. Onlar ortak sen pazarsın ortaklığın hukukunu, pazardaki malın akışını da onlar belirlediklerinden swapa giren zayıf her zaman kaybedecektir.
Merkez bankasının rezervini anlayabilmenin başka bir yolu ise işte yukarıda sözünü ettiğim swapların kümülatifini çıkarmaktan geçiyor.
Peki Swap miktarını nasıl çıkaracağız?
Vatandaşın İktisat bilgisiyle bunları nasıl anlayacak?
Herkes güvenip oy verdiği partiye ve onun sözcülerine inanıyor. Peki gerçek ne?
Gerçek acı çünkü vatandaşın döviz tevdiat hesaplarının bir bölümü de açıklanan döviz rezervlerinin içindedir.
Gerçek Kimsenin doğru söylemediği ve bu ülkeyi büyük bir yalanın idare ettiğidir.
Ekonomi mekonomi başınızı ağrıttım kusura bakmayın..!