Şifa deposu turunçgiller ailesinin en önemli üyelerinden olan portakal ihracat gelirleriyle de adından söz ettiriyor. Türkiye’nin 2019 yılında 91 milyon dolar seviyesinde olan portakal ihracatı gelirleri 2023 yılı sonu itibariyle 113 milyon dolara yükseldi. Uzmanlar iklim kaynaklı üretim sorunu yaşanmaması halinde yükselişin devam edeceği konusunda hemfikir.
Tarım ve Orman Bakanlığı raporuna göre Türkiye yıllık ortalama 1.5 milyon ton portakal üretimi gerçekleştiriyor. 2022 yılı itibariyle Türkiye’nin bu ürün özelinde kendi kendine yeterlilik oranı %172’ye dayandı. Kişi başı portakal tüketimi ise 10.6 kilo olarak gerçekleşti. Oldukça sağlıklı ve severek tüketilen bir meyve olan portakal, son dönemde birim alandan elde edilen verimin armasıyla birlikte üreticisinin yüzünü güldürüyor. Bu artışın etkisi özellikle ihracat gelirleri istatistiklerinde daha net görülüyor.
“Portakal kazandırmaya devam edecek”
Boris Volfman, “Turunçgil üretimi Türkiye’nin tarımsal üretimde güçlü olduğu alanlardan birisi. Portakal da turunçgil ailesinin en çok kazandıran ürünlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Son dönemde üretimin artması ihracat rakamlarının da hızla yükselmesine olanak tanıdı. İklimsel yahut siyasal bir kriz yaşanmadığı takdirde portakal üreticisine ve ihracatçısına kazandırmaya devam edecek. TÜİK verilerine göre pandemi öncesi dönemde yani 2019 yılında Türkiye portakal ihracatından 91.190.766 dolarlık gelir elde etmiş. 2023 yılı itibariyle bu gelir 113.818.728 dolara yükselmiş durumda. Artış hızı yavaş olsa da her yıl düzenli şekilde bir artış görüyoruz. Benim 2024 yılı için tahminim 130 milyon dolar ihracat geliri seviyesinde.” şeklinde konuştu.
“İhracatta lider ülke İspanya”
Dünya portakal üretimi ve ihracatına dair önemli bilgiler veren Royal Innovative Kurucusu Boris Volfman, “Portakal hem direkt hem de çeşitli ürünlerde aroma verici olarak kullanılabilen bir meyve. Bu özelliği de onun değerini daha da artırıyor. Portakal ihracatından dünya lideri olan ülke İspanya. İkinci sırada Güney Afrika ve üçüncü sıradaysa Mısır yer alıyor. Listenin dördüncü sırasında ABD ve beşinci sırasında ise Yunanistan bulunuyor. Türkiye maalesef henüz ilk 5 içerisinde değil. Fakat sahip olduğu Akdeniz ikliminin etkisiyle önümüzdeki süreçte bu alanda daha çok söz sahibi olacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. Portakal üretiminde lider ülkeyse bir Güney Amerika ülkesi olan Brezilya. İkinci sırada Hindistan ve üçüncü sıradaysa Çin yer alıyor. Fakat bu ülkeler nüfuslarının da etkisiyle ihracatta aynı sıralamalara sahip olamıyorlar.” dedi.
“Türk portakalının en büyük müşterisi Rusya”
Boris Volfman, “TÜİK verilerine göre Türkiye’nin 2023 yılında en yüksek portakal ihracatı gerçekleştirdiği ülke 45.460.193 dolar Rusya oldu. Rusya birçok tarım ürününde Türkiye’nin en önemli müşterilerinden biri konumunda bulunuyor. Bu sebeple özellikle siyasi bir kriz durumunda ihracatçımız büyük yara alabiliyor. Rusya’nın ardından ikinci sırada 15.412.370 dolar ile Irak yer alıyor. Üçüncü sıradaysa savaşın devam ettiği Ukrayna 11.629.529 dolar ile bulunuyor. Pazar çeşitliliği kısmen sağlanmış olsa da ilk üç ülkenin ihracatta %50’nin üzerinde pay sahibi olması çok doğru değil. Türkiye aynı zamanda portakal ithalatı da gerçekleştiriyor. TÜİK verilerine göre 2023 yılında ülkemiz 15.202.811 dolarlık portakal ithalatı gerçekleştirmiş. Ayrıca bu ithalatın neredeyse tamamına yakını KKTC’den gerçekleştirilmiş. Bu rakam ihracatın yanında önemsiz olsa da üretimin artmasıyla birlikte yine de biraz daha düşeceğini öngörüyoruz.” şeklinde konuştu.
Portakalda lider şehir Antalya
Tarım ve Orman Bakanlığı raporuna göre Türkiye’de üretilen portakalın %34’ünü tek başına Antalya karşılıyor. Antalya’yı %25’lik üretimle Adana ve %16’lık üretimle Muğla takip ediyor. Hatay, Mersin, Osmaniye ve Aydın da yine portakal üretiminde önemli şehirler olarak öne çıkıyor. Portakal üretimiyle ilgili öne çıkan bir sorun ise verimin son 5 yılda az da olsa düşüş göstermesi. Bu durum ilerleyen yıllarda önemli bir sorunu dönüşmeden önlem alınması gerekiyor.