Dr.Kubilay Kaptan'ın Şişli Gazetesine yapmış olduğu açıklama şok edici;
İNŞAAT 15 YIL SÜRDÜ
Yapımına,inşaat mühendisliği okumak için İTÜ’ye girdiğim yıl olan 1989 yılında kültür merkezi olarak başlanan Cevahir Alışveriş Merkezi, 15 yıllık inşaat sürecinden sonra, ben doktoramı bitirmiş olduğum 2005 yılında hizmete açılmıştır.
Projenin, yatırım ve işletmesi Cevahir Holding tarafından gerçekleştirilmiştir. Toplam 356 bin metrekarelik inşaat alanına sahip alışveriş merkezi Avrupa’nın en büyük, Dünyanın yedinci büyük alışveriş merkezi olması özelliği ile yatırımcıların dikkatini çekmiş ve açılışından 11 ay sonra 2007 yılında StMartinsProperty'e satılmıştır.
Bunların dışında bir deprem anında göstereceği davranış beni bir inşaat mühendisi olarak daha çok ilgilendirmektedir. Bina ile ilgili özelliklere geçmeden yapının bulunduğu İstanbul’un jeopolitik konumunu geoteknik ve sismik açıdan değerlendirmekte fayda buluyorum; İstanbul, Kuzey Anadolu Fayı(KAF) üzerinde yer almaktadır. Fay hattı, Türkiye'nin kuzey kıyısı boyunca uzanan ve dünyanın en enerjik deprem kuşaklarındandır. 1999 Marmara depreminden sonra incelemeler göstermiştir ki Marmara Denizi'nin altındaki Kuzey Anadolu Fay hattında 7.5 şiddetinde büyük bir deprem 30 yıl içinde gerçekleşecektir.
Bina ile ilgili yapılan inceleme sonucu dikkat çeken yapısal sıkıntılar şunlardır;
· 5.katta bulunan asansörler etrafındaki merkez boşlukların doldurulduğu ama bu kısımda ciddi çatlakların olduğu görülmektedir.
· Hemen hemen bütün katlarda aydınlatmalar ve sarkan nesneler bir deprem esnasında insanlara zarar verebilecek pozisyondadır.
· Otopark kısımındaki kolonların guselerinin çoğu önemli ölçüde çatlamış ve taşıyıcılıklarını kaybetmiştir.
· Otopark seviyesindeki depo kısmında bulunan üst prefabrik kirişler sehim yapmış ve plastik şekil değişimine uğramıştır. Bu hasar yaklaşık 25 metre uzunluğundaki kirişlerde açığa çıkmış korozyona uğrayan demirler gözlemlenmektedir.
· Birinci katta metro girişine yakın olarak bulunan yönetim ofislerinde düşey ve yatay çatlaklar görülmekte ve çatlakların kalınlıkları ve yönleri binanın hareket ettiğinin göstermektedir.
· Otopark kısmında döşeme kat seviyelerinde tutarsızlıklar bulunmaktadır.
· Yapının tüm cam kaplamalarının bağlantılarındaki yetersizlikler deprem sırasında izin verilen hareketin dışına çıkacağını göstermektedir.
· Yapıya 3 katlı ve kültür merkezi olması amacıyla inşaatına başlanmış ama daha sonra 5 katlı bir alışveriş merkezi olarak tamamlanmıştır. Fakat temeller 3 katlı bir bina için yapılmıştır. Temellerin çatlamış olması ve kolon-temel birleşim bölgelerinde hasarlar olması kuvvetle muhtemeldir.
· Yapı yatayda diletasyonla dörde ayrılmıştır. Diletasyonların ayrıldığı yerde antre boşluğu üzerinde cam bir tavan bulunmaktadır.Bu cam tavanın ayakları diletasyonla ayrılmış binalara ayrı ayrı basmaktadır. Bu cam kubbelerin herhangi bir dört binadan birisi ile birleştiği noktalardaki birleşimler hareket edecek şekilde yapılmadıysa veya hatalı bir biçimde yapıldıysa en ufak bir hareket sonucu cam kubbe kırılacak ve aşağıya düşecektir.
GÜÇLENDİRME ÇALIŞMALARI NE AŞAMADA
Özellikle satışı sırasında alıcıların alışveriş merkezi için bir hasar tespit çalışması yaptırdığını ve alan firmanın satış işlemlerinden sonra bir güçlendirme çalışmasını başlattığını ve bunun da 2010 yılında tamamlandığını biliyoruz. Ama bu çalışmalarının gerçek anlamda tamamlanıp tamamlanmadığını, eğer hala kısmi çalışmalar sürüyorsa bunun gerekli bütün güvenlik tedbirleri alınıp mı yapıldığını, güçlendirme çalışmaları kapsamında neler yapıldığını ise bilmiyoruz.
BİNLERCE İNSAN GELİYOR
Cevahir Alışveriş Merkezi el değiştirmiş olsada günde binlerce insanın uğradığı bu yapı Avrupa’nın en büyüğü olmasının yanında en güvenli yapı özelliği ile de insanlara hitap etmeli ve yapılan güçlendirmenin son hali objektif bir biçimde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.