KDV ve ÖTV ile banka ve sigortacılık işlemleri, şans oyunları, cep telefonu ve damga vergileri ile harçlar gibi 'dolaylı vergiler', 2007 yılında tüketim yavaşlamasının etkisiyle öngörülen düzeyin biraz altında kalsa da toplam 100.9 milyar YTL ile bütçe gelirlerinin en büyük bölümünü oluşturmaya devam etti. Geçen yılki vergi gelirinin üçte ikisi yurttaşlarının mal ve hizmet alımları sırasında ödediği söz konusu dolaylı vergi kalemlerinden elde edildi. Gelir ve kurumlar vergisi ile servetten alınan 'doğrudan' vergilerde geçen yılki tahsilat ise 51.8 milyar YTL oldu. Buna göre yurttaşların tüketiminden alınan vergiler, gelir, kar ve rant elde edenlerin ödediği tutarın yaklaşık iki katı düzeyinde gerçekleşti. Geçen yıl da bütçenin en önemli gelir kalemlerini, 22.1 milyar YTL ile akaryakıt ve LPG'den ve 9.6 milyar YTL ile de sigara ve tütün mamullerinden sağlanan dolaylı vergi niteliğindeki ÖTV oluşturdu. ANKA'nın Maliye Bakanlığı verilerine dayanarak yaptığı hesaplamaya göre geçen yılın tümünde 169 milyar 503.1 milyon YTL vergi tahakkuk ederken, tahsilat 152 milyar 831.7 milyon YTL'de kaldı. Önceki yıl yüzde 91.5 olan vergi tahsilatının tahakkuka oranı 2007'de yüzde 90.2'ye geriledi. Önceki yıla göre toplam vergi tahakkuku yüzde 12.8, tahsilat ise yüzde 11.2 arttı. -HER 100 YTL VERGİNİN 64 YTL'Sİ DOLAYLI Geçen yıl dolaylı vergi kalemlerinde toplam tahakkuk 108 milyar 314.8 milyon YTL olurken, bunun yüzde 93.2 oranındaki 100 milyar 943.1 milyon YTL'lik bölümü tahsil edilerek Maliye'nin kasasına girdi. Doğrudan vergilerde ise toplam tahakkuk 61 milyar 22.4 milyon, tahsilat 51 milyar 842.8 milyon, tahsilatın tahakkuka oranı da yüzde 85 düzeyinde oluştu. 2007 yılında dorudan nitelikteki gelir, kurumlar ve servet vergilerinde toplam tahsilat önceki yıla göre yüzde 19.8 artarak, yılın tümü için öngörülen hedefi aştı. Bunda vergi sisteminde otomasyon çalışmaları ve denetimde etkinliğin artması rol oynadı. Dolaylı vergilerde toplam tahsilatta ise yüzde 7.3'lük bir artış kaydedildi. Bu vergilerde toplam tahsilatta yılın tümü için öngörülen hedefe göre yüzde 92.5'lik bir gerçekleşme yakalanabildi. Artış oranının düşük kalması ve hedefe ulaşılamamasında, geçen yıl iç tüketimdeki yavaşlamanın yanında vergi iadesinin kaldırılmasına bağlı olarak fiş fatura alma alışkanlığının azalması etkili oldu. Ancak dolaylı vergiler, geçen yıl hedefin altında kalmasına karşın toplam vergi gelirlerinin yüzde 63.9'unu oluşturdu. Buna göre geçen yıl devletin topladığı her 100 YTL'lik verginin yaklaşık 64 YTL'si yurttaşların mal ve hizmet satın alımları sırasında ödedikleri ücret ve fiyatların içinde yer alan dolaylı vergi kalemlerinden sağlandı. Dolaylı vergilerin toplamdaki payı 2006 yılında yüzde 66 olmuştu. -AKARYAKIT VE LPG'DEN 22 MİLYAR GELİR Devlet, 2007 yılında yurttaşların tükettiği akaryakıt ve doğal gaz ürünlerinden aldığı ÖTV yoluyla toplam 22 milyar 51.6 milyon YTL gelir elde etti. Sigara ve tütün mamulleri tüketenlerin fiyatın içinde olmak üzere satıcılara ödediği, bunların da Maliye'ye aktardığı ÖTV'nin toplam tutarı 9 milyar 646.5 milyon YTL'ye ulaştı. Motorlu taşıt satın alanlardan yıl boyunca toplam 4 milyar 293.3 milyon YTL ÖTV geliri elde edildi. Alkollü içkilerden sağlanan ÖTV 1 milyar 889,4 milyon, kolalı gazozlarda 184.6 milyon, dayanıklı tüketim ve diğer mallardan alınan ÖTV de 1 milyar 44.9 milyon YTL oldu. -İTHAL ÜRÜNLERDEN 26.5 MİLYAR, YERLİDEN 16.8 MİLYAR KDV Geçen yıl ithal ürünlerde yapılan KDV tahsilatının toplam tutarı 26 milyar 492,6 milyon YTL'ye ulaştı. Gümrük vergileri ve diğer işlem vergileriyle birlikte dış ticaretten elde edilen toplam vergi geliri 28 milyar 970,3 milyon YTL'ye ulaştı. Yurt içinde üretilip tüketilen mallardan elde edilen yıllık KDV geliri de 16 milyar 792.6 milyon YTL düzeyinde gerçekleşti. -CEPTEN ALO DEVLETE 4.2 MİLYAR GELİR SAĞLADI- Geçen yıl cep telefonu ile yapılan konuşma bedelleri üzerinden faturalara yansıyan özel iletişim vergisinde toplam tahsilat 4 milyar 210,5 milyon YTL'ye ulaştı. Resmi dairelerde yapılan çeşitli işlemler dolayısıyla yurttaşlardan bir yılda toplam 3 milyar 641,9 milyon YTL damga vergisi alındı. Banka ve sigorta işlemleri yapanlar devlete toplam 3 milyar 149.1 milyon, şans oyunu oynayanlar 326.5 milyon YTL vergi ödedi. -DEVLET YURTTAŞTAN 4.7 MİLYAR HARÇ ALDI- Devlet dairelerinde yapılan çeşitli işlemler, çıkarılan ya da yenilenen resmi belgeler dolayısıyla yurttaşlardan geçen yıl toplam 4 milyar 741,5 milyon YTL harç alındı. Geçen yıl boyunca ödenen tapu harçları 2 milyar 4 milyon, mahkeme işlemleri sırasında ödenen yargı harçları 683.2 milyon, trafik harçları 640.2 milyon, pasaport ve konsolosluk harçları 513.3 milyon, noter harçları 389.3 milyon YTL oldu. Eğitime katkı payı ayrılması gereken kalemlerde 59.9 milyon, yurt dışı çıkışlarında 58.9 milyon, özel güvenlik işlemlerinde 28.1 milyon, gemi ve limanlarda 8.7 milyon, avcılık belgelerinde 7.9 milyon, imtiyazname, ruhsatname ve diplomalarda 801 bin YTL, diğer işlemlerden de 351 milyon YTL harç tahsil edildi. -TOPLAM TAHSİLATIN ÜÇTE BİRİ DOĞRUDAN VERGİ- Geçen yıl toplam vergi gelirlerinin üçte biri düzeyinde gerçekleşen 'doğrudan' vergilerin ise 34 milyar 446.8 milyon YTL'sini gelir vergisi oluşturdu. Bunun da 31 milyar 678.6 milyon YTL'sinin, büyük bölümü ücretlerden alınan olmak üzere tevkifat yoluyla toplanan gelir vergisi olduğu belirlendi. Beyana dayanan gelir vergisi tahsilatı 1 milyar 505.8 milyon, geçici gelir vergisindeki tahsilat 1 milyar 65.3 milyon, basit usulde gelir vergisinde tahsilat ise 197.1 milyon YTL oldu. 2007 yılında 13 milyar 750.6 milyon YTL olan kurumlar vergisi tahsilatının ise 13 milyar 552 milyon YTL ile büyük bölümü geçici vergi olarak toplandı. /** VERGİ GELİRLERİ (Milyon YTL) 2007 2006 Değ.(%) DOĞRUDAN VERGİLER 51.842,8 43.257,9 19,8 Gelir Vergisi 34.446,8 28.983,0 18,9 Kurumlar Vergisi 13.750,6 11.157,7 23,2 Mülkiyet Üz. Alınan Verg. 3.645,4 3.117,2 16,9 DOLAYLI VERGİLER 100.943,1 94.078,0 7,3 Dahilde Alınan KDV 16.792,6 15.911,3 5,5 Özel Tüketim Vergisi 39.110,5 36.926,2 5,9 Petrol ve Doğalgaz 22.051,8 20.550,7 7,3 Motorlu Taşıtlar 4.293,3 4.138,5 3,7 Alkollü İçkiler 1.889,4 1.897,6 -0,4 Tütün Mamülleri 9.646,5 8.956,8 7,7 Kolalı Gazozlar 184,6 407,7 -54,7 Day. Tüketim ve diğer 1.045,0 974,9 7,2 Banka ve Sig. Muam. Vergisi 3.149,1 2.624,3 20,0 Şans Oyunları Vergisi 326,5 368,8 -11,5 Özel İletişim Vergisi 4.210,5 3.577,7 17,7 Dış Tic. ve Muam. Al. Verg. 28.970,3 27.562,8 5,1 Gümrük Vergileri 2.440,6 2.080,9 17,3 İthalde Alınan KDV 26.492,6 25.425,5 4,2 Diğer 37,1 56,4 -34,2 Damga Vergisi 3.641,9 3.148,7 15,7 Harçlar 4.741,5 3.958,2 19,8 DİĞER VERGİLER 45,8 144,4 -68,3 TOPLAM VERGİ GELİRİ 152.831,7 137.480,3 11,2 DOLAYLI VERGİ ORANI (%) 66,0 68,4 **/ (ANKA)
İlk yorum yazan siz olun