Dış piyasalardaki dalgalanma ve iç siyasi belirsizlik Türkiye ekonomisinin "yumuşak karnı" olarak gösterilen cari açığın 5 yıl aradan sonra ilk kez finanse edilememe riskini ortaya çıkardı. Belirsizlikler nedeniyle şubat ayından bu yana yabancı ülkelerden para girişi azalırken, sıcak para çıkışı hızlandı.
Üstelik artan petrol fiyatları enerji ithalatına zirve yaptırdı. Bütün bu olumsuz gelişmelerin sonucunda, cari açığı finanse etmekte bugüne kadar zorlanmayan Türkiye, bu yılın ilk 5 ayında 3.5 milyar doları cepten harcayarak açığı finanse edebildi. Yurda giren döviz miktarındaki düşüş nedeniyle döviz fiyatlarının yönünü yukarı çevirmesi bekleniyor.
DENGE DEĞİŞTİ
Merkez Bankası’nın yayınladığı ödemeler dengesi tablosuna göre, Türkiye’ye 2004 yılından bu yana adeta oluk oluk akan yabancı sermaye bu yıl hız kesince cari açık kendini hissettirmeye başladı. Geride kalan 10 yıllık dönemde en ciddi ödemeler dengesi sorunu büyük krizin yaşandığı 2001 yılında gerçekleşti.
Sonraki yıllarda "düşük döviz, yüksek reel faiz"in de etkisiyle cari açık sürekli artmasına karşın özelleştirmeler, doğrudan yatırımlar ve portföy girişleri ekonomiyi adeta dövize boğdu. 2005 yılında ülkeye giren döviz, cari açığın iki katına çıkarak rekor kırdı. Ancak, 2006 ve 2007’de de devam eden süreç, bu yılın şubat ayından itibaren bozuldu, denge değişti.
GİRİŞ YAVAŞLADI ÇIKIŞ HIZLANDI
Dengenin bozulmasında ise özelleştirmelerin azalması ile doğrudan yabancı sermaye girişinin yavaşlaması ve ülkeden çıkan sıcak paranın hızlanması etkili oldu. Geçen yılın ilk 5 ayında dışarıdan 11.1 milyar dolar doğrudan yabancı sermaye çeken Türkiye, bu yıl sadece 6 milyar dolarlık yatırımla yetindi. Buna karşılık Türk özel sektörü geçen yıla göre daha fazla yatırımını yurtdışına çıkardı.
En dramatik gelişme ise sıcak para olarak ifade edilen portföy yatırımlarındaki yabancı kaçışı oldu. Geçen yılın 5 ayında 7.7 milyar dolar net sıcak para girişine karşılık, bu yılın aynı döneminde 1 milyar dolarlık net çıkış oldu. Son göstergeler, döviz bolluğundaki azalma nedeniyle yabancı paranın YTL karşısında gerilemesini durduracağı ve artışa geçeceğini işaret ediyor.
İlk yorum yazan siz olun