İşsizlik maaşı yükseltiliyor

İşsizlik maaşı uygulamasından bugüne kadar yaklaşık 1 milyon kişi yararlandı. Mart 2002'de ödenmeye başlanan söz konusu maaş, kendi rızası dışında işsiz kalanlar için geçici güvence oluşturuyor.

Bu çerçevede bugüne kadar toplam 1 milyar 344 milyon YTL ödendi. Maaşın üst sınırı, asgari ücretin neti olan 419 YTL olarak uygulanıyor. Söz konusu haktan yeni dönemde daha fazla kimsenin faydalanmasını sağlayacak düzenlemeler yapılacak.

Ayrıca işsizlik maaşı da 630 YTL'ye yükseltilecek. Yararlanma şartları kolaylaştırılarak daha çok kişiyi kapsaması sağlanacak. İşsizlik maaşlarının ödenmesi için kurulan İşsizlik Fonu'nda biriken para miktarı 32 milyar YTL'yi buldu.

İşsizlik maaşından yararlanmak isteyen kişinin son üç yıl içinde en az 600 gün prim ödemesi gerekiyor. Ayrıca bu primin son 120 günü kesintisiz olmak zorunda. Buna göre 600 gün sigortalı olarak çalışmış kişi 6 ay boyunca, 900 gün çalışmış kişiler 8 ay, 1080 gün prim ödeyenler ise 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabiliyor. Yasada yapılacak düzenleme ile 120 gün kesintisiz çalışma şartı kaldırılacak. Ayrıca 600 gün sigortalı olarak çalışmış olma şartı, 510 güne, 900 gün şartı 810 güne, 1080 gün şartı ise 1020 güne düşürülecek. Böylece daha fazla kişi işsizlik maaşından faydalanabilecek. İşsizlik maaşıyla ilgili bu düzenlemeler istihdam paketi kapsamında gerçekleştirilecek.

İşsizlik maaşı, Türkiye'de de 5 yıldır sorunsuz uygulanıyor. Her ay yaklaşık 20 bin kişinin başvurduğu İşsizlik Sigortası Fonu, ayda ortalama 100 bin kişiye maaş ödüyor. Fon, bir kişiye en fazla 10 ay boyunca maaş veriyor. 5 yıl içinde maaş ödenenlerin toplam sayısı şubat sonu itibarıyla 1 milyona ulaşacak. İşsizlik Fonu'nun gelirleri ise işçi, işveren ve devletin ödediği primlerden oluşuyor. İşsizlik Sigorta Fonu'na, her ay çalışan işçinin brüt ücreti üzerinden işçi ve devlet yüzde 1, işveren ise yüzde 2 prim ödüyor.

Maaş alanların sayısı neden artıyor?

Uygulamanın başladığı 2002 yılından bu yana işsizlik maaşı alanların sayısı giderek artıyor. Hak-İş Başkanı Salim Uslu'ya göre bu durumun en önemli nedeni, işgücü piyasalarını düzenleyen "İş Güvencesi Yasası"ndaki boşluklar. İşsizlik maaşının bir kültür olarak yerleşmesini de ikinci önemli neden olarak gösteren Uslu, ilk yıllarda uygulamadan haberdar olmayan çalışanların bilinçlenmesi işsizlik sigortasından yararlanmak isteyenlerin sayısının artmasına neden oldu. Üçüncü sebep olarak ise nüfustaki artışa paralel olarak işgücü piyasasına girişteki artış gösteriliyor. Son 5 yılda 2,5 milyon kişinin iş sahibi olduğu göz önüne alındığında bunlardan bir kısmı işini kaybederek işsizlik maaşına başvuruyor.

İngiltere işsizlik maaşı ödeyen ilk ülke

Kamu eliyle yürütülen zorunlu işsizlik sigortası ilk kez 1911'de İngiltere'de hayata geçirildi. Bugün 68 ülkenin vatandaşlarının yararlandığı bu hizmetin ülkemize gelmesi uzun yıllar aldı. 1952 yılında başlayan tartışmalar, yarım asra yakın sürdü ve çalışanlara bu hakkı veren yasa 1999 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformu ile kabul edildi. 2002 yılından itibaren uygulanmaya başlanan işsizlik sigortası, birçok ülkede genellikle işsizlik yardımı ile birlikte uygulanıyor. İşsizlik yardımı vergilerle finanse edilirken, işsizlik sigortası ücret üzerinden ve işçi-işverenden kesilen primlerle sağlanıyor.

Zaman