30 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası ile; iki ve daha fazla sayıda çalışana sahip olan işyerlerine iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve sağlık personeli bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. İşyeri bu personelleri bünyesinde kadrolu olarak çalıştırabilir ya da iş sağlığı ve güvenliği konusunda hizmet veren Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri (OSGB)’nden hizmet alarak yükümlülüklerini yerine getirmeyi tercih edebilir.
Bu hizmeti veren, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yetkilendirdiği kuruluşlar Ortak Sağlık Güvenlik Birimi(OSGB) olarak adlandırılır. En doğru tanımı ile iş sağlığı ve güvenliği alanlarını kapsayan bir hizmet alanı olan OSGB’ler, ÇSGB Müfettişleri tarafından denetlendikten sonra yetki alarak hizmet verebilmektedir. Düzenli aralıklarla denetlenmeye devam edilen bu kurumlar, mevzuata uymamaları durumunda kapatılmaya kadar varan yaptırımlarla cezalandırılabilirler.
OSGB kurulabilmesi ve işyerlerine hizmet verebilmesi için;
- En az bir işyeri hekimi,
- En az bir iş güvenliği uzmanı,
- En az bir diğer sağlık uzmanını bünyesinde istihdam ediyor olması gerekmektedir. Bunun dışında ilgili birimlerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na karşı olan yükümlülüklerini takip edecek bir Sorumlu Müdür bulundurulması zorunluluğu da bulunmaktadır.
OSGB Firmalarının Görevleri Nelerdir?
OSGB görevleri arasında, iş güvenliği ile ilgili tüm resmi yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve işverene rehberlik edilmesi yer alır.
OSGB firmaları, çalışanlara yapılacak sağlık gözetimi ile iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ile ilgili planlamaları gerçekleştirmektedir. Acil durum planlarının belirlenmesi ve bunlarla ilgili gerekli işbirliklerinin de yapılması OSGB’nin görevleri arasında bulunmaktadır.
OSGB firmaları tarafından verilen hizmetlerin amacı; kapsam dahilindeki işyerlerinde daha sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak olarak kabul edilmektedir. İşyeri OSGB ile çalıştığı takdirde, personelin tüm sosyal ve güvenlik hakları hizmet alınan OSGB’nin sorumluluğu altında yer alır.
Ayrıca iş sağlığı ve güvenliği hizmetinin tek elden yürütülüyor olması, iş sağlığı ve güvenliği kurulu kararlarına eksiksiz uyulması konusunda avantaj sağlar. İşveren ve çalışan için en uygun ortamı tesis etmeyi amaçlayan OSGB’ler, gerekli önlemlerin alınmasının yanı sıra; gözetim, eğitim ve denetim hizmetleri ile bu sürecin gerçekleştirilmesini kolaylaştırır. İşyerleri için risk analizi yaparak durum eylem planlarını hazırlıyor olması OSGB’lerin süreçlerin aksamadan ilerlemesi ve oluşabilecek risklerin önlenmesi noktasında büyük katkı sunmalarını sağlamaktadır.