Şişli Risk Altında

Binalara ruhsat, oturma izni verirken, proje aşamasında o binanın zeminini mutlaka bir jeofizik mühendisinin denetlemesi gerekir. Ancak Şişli Belediyesi’nde 1 tane dahi jeofizik mühendisi çalıştırılmamaktadır. Jeofizik Mühendisleri Odası olarak, Başkan Sarıgül’e rica ettik. Ancak sonuç alamadık. Kadıköy Belediyesinde 6 tane jeofizik mühendisi çalıştırılıyor. Şişli Belediyesi’nde neden 1 tane bile jeofizik mühendisi çalıştırılmıyor? Düşündürücü bir durum!

Şişli Belediyesinde yapı ruhsatlarına neye göre onay veriliyor? Bir tane bile jeofizik mühendisi olmayan kurumda, binanın zemin etüdünün uygunluğuna, binanın sağlamlığına  kim karar veriyor?  Şişli’de bu nedenle olabilecek her türlü olumsuz durumda sorumluluk bize değil, Şişli Belediye Başkanına aittir

Jeofizik Mühendisleri Odası olarak, deprem ve kentsel dönüşüm konularında 4 defa konferans düzenledik. Şişli Belediye Başkanı Sarıgül’ü de ısrarla davet ettik. Ancak ısrarla davetimize rağmen ne kendisi geldi, ne de  bir yardımcısını gönderdi. Kendin gelemiyorsan bari birisini gönder. Biz Şişli’de kentsel dönüşümün sağlıklı bir şekilde yapılması amacıyla, Şişli de yaşayan halkın can güvenliği için Şişli Belediyesiyle ortak çalışmalar yapmak istiyoruz. Şişli’deki yapıların zemin sağlamlığı ve dayanıklılığı hakkında detaylı bir araştırma gerçekleştirmek istiyoruz. Bu niyetimizi Şişli Belediyesine de defalarca ilettik ancak şu ana kadar olumlu bir yanıt alamadık. Bizim oda merkezimiz Şişli’de. Bu işe ilk olarak Şişli Belediyesiyle başlamak istedik. Ancak şu ana kadar ortak çalışma isteğimize olumlu yanıt alamadık. Ama Sultangazi Belediyesi bile bizi anladı ve bizimle birlikte Sultangazi’de ortak çalışmalar başlattı.  

Şişli’de bir gün dahi kaybetmeden çalışmalara başlanmalı. Yüksek Yapı Yönetmeliği oluşturulmalı. Belediye Başkanı bilimsel ve mesleki kuruluşlarla bir araya gelerek Yüksek Yapı Yönetmeliğini, bu işin standartlarını oluşturmalı. Bu iş Şişli’den başlamalı. Çünkü Türkiye’nin en yoğun yüksek yapılanma bölgesi Şişli. Jeofizik Mühendisleri Odası olarak biz böyle bir çalışma için hazırız. Şişli’de yaşayan vatandaşlarımızın can güvenliği için bu yapılmalıdır. 

Bizler gönüllü kurumlarız. Bir kazanç ve rant peşinde koşmuyoruz. Halkımızı aydınlatmak ve halkın can güvenliğini düşünerek bu çalışmaları yapıyoruz. Bünyesinde jeofizik mühendisi istihdam etmeyen belediye yönetimleri tarafından yaptırılan yer araştırmaları denetim sürecinden geçmediği için sakıncalıdır. Jeofizik mühendisi olan belediyeler, yer araştırmaları için jeofizik mühendisi imzası istiyorlar. Sahada inceleme yapabiliyorlar. Doğal olarak bugüne kadar verilmiş bu tür yüksek yapı kullanım izinleri risklidir. Tehlike arz etmektedir.  Mutlaka denetlenmelidir. Şu ana kadar verilmiş kullanım izinleri, yüksek yapı yönetmeliği çıkartılarak, bu doğrultuda jeoloji mühendisleri ve jeofizik mühendislerinin de içinde olduğu bir heyetle yeniden denetlenmelidir.  İstanbul ve özellikle Şişli halkının güvenliği için bu mutlaka yapılmalıdır. Yüksek yapı ve AVM’lerin eksik ve kusurlu yanları varsa gerekli önlemler alınmalıdır. 

Jeofizim Mühendisleri Odası olarak amacımız halkı doğru şekilde bilgilendirmek. Kentsel dönüşümde  çağdaş ve modern teknikleri öne çıkararak hem maliyetlerin düşmesini sağlamak hem de insan güvenliğini, yapı sağlamlığını artırıcı önlemler alınmasına öncülük etmektir. Yakın zamanda bu nedenle yaptığımız bir açıklama sonrası üzerimize fena şekilde gelinmiştir. Biz binaların sağlamlık denetimi yapılırken “Karot” sisteminin binaya zarar verdiğini ve yapı denetimi yaptıranların yüksek maddi bedeller ödemek durumunda kaldığını söylemiştik. Oysa ki “Yapı Radarı” dediğimiz sistemle yapılan denetimler, hem binaya zarar vermiyor hem de ekonomik oluyor. Yapı Radarı ile yapılan denetimlerde binanın elektrosu çekiliyor. Durumu çok daha sağlıklı bir şekilde değerlendiriliyor. Bu Amerika ve Avrupa’da uygulanan çağdaş, modern ve sağlıklı bir yöntem. Türkiye’de de artık denetimlerin bu şekilde yapılması gerekmektedir. Biz bunu açıklayınca, bugüne kadar Karot yöntemiyle denetim yapan inşaatçılar ve ilgili kurumların yoğun bir tepkisiyle karşılaştık. Ancak amacımız o kurumları mağdur etmek değil, doğruları söyleyerek halkımızı bilinçlendirmek ve sektörü daha çağdaş bir anlayışa doğru yönlendirmekti. 

Şişli zemin olarak diğer bölgelere nazaran daha sağlam. Ancak Şişli’de asıl sorun binaların büyük bir bölümünün 30 yaşını doldurmuş olması. Amerika ve Avrupa’da 30 yaşını doldurmuş binalara sigorta dahi yapılmıyor. O nedenle İstanbul’da beklenen deprem gerçekleşirse bu eski binalar ve bitişik nizamda yapılanmış olması nedeniyle üzücü bir sonuç doğar. Çünkü deprem yönetmeliği 2007 yılında değişti. Ama Şişli büyük çoğunlukla eski yapılardan oluştuğu için bu yönetmeliğe uymamaktadır. Bu yüzden Şişli’deki yapılar süratle bu yönetmeliğe uygun hale getirilmelidir. Bitişik nizam binalar çağ dışıdır. Büyük tehlike arzetmektedir. Bu değişimi başlatmak öncelikle belediyenin sorumluluk alanındadır. 

Deprem bekleyen İstanbul’da özellikle yüksek yapıların güvenlik ve sağlamlığını, bu binaları yapanların vicdanına bırakmak büyük bir hata ve sorumsuzluktur. 15-20 milyon insanın yaşadığı İstanbul’da yüksek yapılaşmayı yapan kişilerin vicdanına bırakmayı büyük bir risk ve tehlike olarak görüyorum. Bu açıdan Şişli’nin risk altında olduğunu söylemek bir bilim adamı olarak halkı bu konuda bilgilendirmek benim sorumluluk ve görevimdir.  

Şişli Belediye Başkanı Sayın Mustafa Sarıgül, daha önceki aponya’daki 8.9 şiddetindeki depreme hazır olduğunu söylemesi son derece düşündürücüdür. Binaların eski olduğu, yapışık sistemde birbirine dayandığı çağdışı bir yapılanma olan Şişli böyle bir depreme nasıl dayanabilir ki? Bir belediye başkanı bunu nasıl söyleyebilir ki? “ Şişli gerçekleşmesi beklenen o boyutta bir deprem de şişer gider.”  

Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, 14 Mart 2011 tarihinde çeşitli gazetelerde çıkan beyanlarında şunları söylemişti; “ Şişli’nin 28 Mahalle, 1065 cadde ve sokağı birebir incelendi. Zemin etütleri çıkartıldı. 1814 binanın depreme dayanıklı olmadığı anlaşıldı. Bu binalardan bazıları güçlendirildi. İflah olmayacaklar yıkılıp yeniden yapıldı. Şişli bırakın 7.6 şiddetinde depremi, 9 şiddetindeki bir depremde  bilei yıkılmaz.”