Tarihi ziyaret başladı. 49 yıl sonra ilk kez Ankara’ya gelen bir Yunan Başbakan olan Kostas Karamanlis, Avrupa Birliği desteği için şartlı konuştu:
# Heybeliada Ruhban Okulu açılmalı...
# Fener Rum patriğinin ekümenikliği kabul edilmeli...
# Bunlar sizin için Avrupa pasaportu niteliğinde
Yunanistan’dan 49 yıl sonra başbakan seviyesindeki ilk ziyaret dün başladı. Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis, Ankara’ya geldi.
Başbakan Tayyip Erdoğan ile konuk başbakan Karamanlis, heyetlerarası yapılan görüşmelerin ardından basının karşısına çıktı.
İki lider, düzenlenen basın toplantısında iki ülke arasındaki kronik sorunlarla ilgili çarpıcı ifadeler kullandı.
TABULARI YIKALIM: İlk sözü alan Başbakan Tayyip Erdoğan, sözlerine ‘tabuları yıkalım’ diyerek başladı. “Bu ziyaretin ülkelerimiz için birlik beraberlik ve dayanışmaya vesile olmasını diliyorum” diyen Erdoğan’ın sözleri özetle şöyle:
KIBRIS SORUNU: 2008 yılının Kıbrıs sorunu açısından önem taşıdığına inanıyorum. Özelikle anavatan ve garantör ülkeler olarak Kıbrıs’ta yapılacak seçimlerin ardından başlatılacak müzakerelerin önemli olacağına inanıyorum.
EGE DENİZİ: Özellikle Ege’nin bir barış denizi olma noktasında ısrarla vurgularımızı yaptık. Ülkelerin birbiri için tehdit oluşturduğu bir dünya küresel barışa hizmet etmez. Onun için sorunlu alanları süratle tasfiye etmek insanlığın yararına olacaktır. Şu anda devam etmekte olan Ege sorununa yönelik görüşmelerin hızlandırılması her iki başbakanın ortak karara vardığı bir konudur.
AB TEŞEKKÜRÜ: Yunanistan’ın ülkemizin AB üyelik sürecine verdiği desteği de anmadan geçemeyeceğim. 5 yıllık dönem içerisinde sürekli desteklerini yanımızda bulduk. Bundan dolayı kendilerine ülkem ve şahsım adına teşekkür ediyorum. Bu, zor dönemlerde kendini gösteren bir destekti.
AZINLIK HAKLARI: Azınlıklarımızın ve azınlıkların sorunlarının çözümü noktasında mutabakatımız var. Dışişleri bakanlıklarımız daha iyi çalışacak ve sorunları çözme adımlarını atacağız. Gerek Türkiye’deki gerek Batı Trakya’daki bu sorunu çözdükçe ilişkilerimiz güç kazanacaktır.
Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis de 1959 yılından bu yana yapılan ilk ziyareti “Biz burada Yunanistan’ın tercihini göstermek istedik. Geçmişin zorluğunu geçerek geleceğe daha doğru bakmak için...” sözleriyle özetledi.
Karamanlis’in mesajları da şöyle:
TAM ÜYELİĞE EVET: Türkiye’nin AB ile ilişkilerini de görüştük. Ben Başbakan’a bu noktada Yunanistan’ın Türkiye’nin tam üyelik sürecini desteklediğini belirttim. Türkiye AB’ye karşı üstlendiği sorumlulukları yüklendiği takdirde AB de Türkiye’yi tam üye olarak kabul etmek zorundadır.
PATRİKHANE ÇIKIŞI: Türkiye’nin AB’ye katılım sürecinde samimi olarak değerlendirilmesi gereken konu Patrikhane sorunudur (Patriğin ekümenikliğinin tanınması). Heybeliada Ruhban Okulu’nun tekrar açılması gibi konular da var. Azınlık haklarının korunması AB kriterleri açısından en önemli konuyu oluşturuyor. Patrikhanenin Türkiye’de olması önemli bir kriter. Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin bir AB pasaportu olduğunu söyleyebilirim.
EGE’DE LAHEY ISRARI: İlişkilerimizin sürmesi için temel faktörün uluslararası sözleşmeler temelinde olduğunu söyledim. Şimdi burada aynı ittifak içerisinde yer alan AB’ye girmeyi hedeflemiş olan iki ülkeye ululararası hukuktan hareket etmekten başka yol kalmamaktadır. Bu çerçevede başlatılan görüşmelerin sürdürülmesi konusunda mutabık kaldık.
ERDOĞAN’IN YANITI - Ekümeniklik Ortodoksların sorunudur
Başbakan Erdoğan, Karamanlis’in “AB için şart” dediği ekümeniklik ve ruhban okulu konusunda şöyle konuştu: Aslında ekümenillik konusu, Hıristiyan Ortodoks dünyasının sorunudur. Seçimlerine varıncaya kadar Türkiye’nin takındığı olumlu tavır ortadadır. Ruhban okulu 1972’ye kadar var. 72’den sonra alınan bir kararla kapatıldı. Biz şu anda bununla ilgili bir çalışma yapıyoruz. Kararımızı vereceğiz.
HOŞGELDİNİZ Kalos irthes Kostas
KOSTAS Karamanlis’e Yunansitan Dışişleri Bakanı Dora Bakoyanni de eşlik etti. Erdoğan ve Kostas Karamanlis’in buluşması sıcak ve samimi bir havada geçti. Başbakan Erdoğan basın toplantısındaki konuşmasını Yunanca Efharitopara Poli (Çok teşekkür ederim) sözleriyle bitirdi. Erdoğan ve Karamanlis, daha sonra aynı makam aracıyla Başbakanlık Resmi Konutu’na geçti.
Artık bir daha 49 yıl beklemeyiz
Bir Türk gazetecinin, “Yunanistan’daki Türkiye aleyhtarlığının Türkiye’deki Yunan aleyhtarlığından çok daha yukarıda olduğunu” ortaya koyan bir araştırmayı hatırlatıp, “Bunun nedeni, Yunanistan’daki siyasetçilerin Türkiye aleyhtarlığı üzerinden siyaset yapmaları mıdır?” Yeni bir başbakan ziyareti için 49 yıl daha bekleyecek miyiz?” diye sorması her iki başbakanı güldürdü. Karamanlis bu soruya şu yanıtı verdi:
“Kamuoyu araştırmalarının siyaset belirleme unsuru olduklarına inanmıyorum. Ben Yunanlıların Türk halkına yönelik çok iyi duygular taşıdığına inanıyorum.
Her iki ülke arasındaki ilişkileri geliştirmek konusunda liderlerin, “siyasi cesarette” olması gerekiyor. Bugüne kadar olan cevaplardan tekrar 49 yıl gerekmeyeceği ortaya çıkmaktadır.”
Kıbrıs’ta iki taraf birleşmeli
Karamanlis, Kıbrıs konusundaki çözüm sürecine ilişkin soru üzerine, Yunanistan’ın adadaki siyasi sorunun çözümlenmesi yönünde açık ve net siyaseti olduğunu söyledi. “Adada artık birleşme olması gerekiyor” diyen Karamanlis, bunun her şeyden önce Kıbrıs’taki tüm insanlar için olması gerektiğini söyledi.
Kıbrıs sorunu uluslararası boyutta olduğu için sorunun çözümünün Türkiye-Yunanistan arasındaki ilişkileri gelişmesine de katkıda bulunacağını belirten Karamanlis, bu konuda çerçevenin BM Güvenlik Konseyi kararları, AB ilkeleri ve 8 Temmuz 2006 sözleşmesiyle belirlendiğine inandığını kaydetti.
Karamanlis, “Biz tüm gücümüzle, kalıcı olabilecek çözümün bulunması yönünde her türlü desteğe vermeye hazırız” dedi.
Akşam