Türkiye'nin ilk doğalgaz ihracatını başlatacak olan Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattı, İpsala'da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in katıldığı törenle açıldı.
İpsala Gümrük Sahası'nda gerçekleştirilen törene Erdoğan, Karamanlis ve Aliyev'in yanısıra, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman, Yunanistan Kalkınma Bakanı Christos Folias, Gürcistan Enerji Bakanı Alexander Khetaguri ve AB'nin Enerjiden Sorumlu Yüksek Komiseri Anodri Prebalgs ile çok sayıda bürokrat katıldı.
Başbakan Erdoğan, törende yaptığı konuşmada, 3 Temmuz 2005 tarihinde temeli atılan projenin kısa bir sürede faaliyete geçmesinin Türkiye ve Yunanistan arasındaki ortak irade ve kararlılığı gösterdiğini söyledi. Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecindeki gelişmelere paralel olarak yeni bir safhaya giren Türk-Yunan yakınlaşmasının her alanda artmaya devam ettiğini belirten Erdoğan, "Bu yakınlaşma, iki ülke arasındaki işbirliğine olduğu kadar, bütün bir bölgenin refah ve istikrarına da katkıda bulunmaktadır" dedi.
TÜRKİYE OLARAK BİR ENERJİ MERKEZİ OLMAYI HEDEFLİYORUZ
İki ülke arasında ekonomi, ticaret, ulaştırma, enerji, turizm gibi alanlarda yaşanan işbirliği sürecinin somut sonuçlarını görmekten mutluluk duyduklarını ifade eden Erdoğan, söz konusu projenin hayata geçirilmesinin bundan sonra gerçekleştirilecek ortak projeleri teşvik edeceğini vurguladı.
Erdoğan, Türkiye'nin kendi bölgesinde enerji merkezi, dağıtıcı ve transit ülke pozisyonunu güçlendirmeye çalıştığına dikkat çekerek, "Enerji stratejimizi bu vizyona dayanarak, küresel gelişmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurarak oluşturduk. Buradan hareketle Türkiye olarak, doğu-batı, kuzey-güney ekseninde transit ülke olmayı, Ceyhan terminalinin enerji ticaret merkezi haline dönüştürülmesini, Samsun-Ceyhan by-pass Petrol Boru Hattı ve Hazar Geçişli Doğalgaz Boru Hattı projelerini gerçekleştirmeyi amaçlıyoruz" diye konuştu.
Erdoğan, bu projelerle Türkiye'nin 21. yüzyılın İpek Yolu olarak adlandırılan doğu-batı enerji koridorunun hayata geçirilmesine öncülük ettiğini kaydetti. Türkiye-Yunanistan-İtalya doğalgaz enterkonnektörü sayesinde, Hazar havzası ve Ortadoğu'nun doğalgazını Avrupa'ya taşıdıklarını dile getiren Erdoğan, bu proje ile Türkiye'nin AB'nin doğalgazda dördüncü ana arteri olma yolunda önemli bir adım attığına dikkat çekti.
ÜSTÜNLÜK DEĞİL, KARŞILIKLI BAĞIMLILIK SÖZ KONUSU
Düzenli ve kesintisiz bir enerji nakli için, enerji üreticisi ve tüketicisi ülkeler arasında işbirliğinin geliştirilmesine büyük önem verdiklerine işaret eden Erdoğan, şöyle konuştu:
"Burada bir tarafın diğer tarafa üstünlüğü değil, karşılıklı bir bağımlılığı söz konusudur. Türkiye'nin de girişimleri ile hayata geçirilen enerji politikaları bu çerçevede olumlu bir iklim ortaya çıkmasını sağlamıştır. Temennimiz enerji konusunda başlayan ve karşılıklı güvene dayalı işbirliği sürecinin siyasi, kültürel, sosyal ve ekenomik alanları da kapsayacak şekilde süratle genişlemesidir."
ENERJİ PROJELERİ BÖLGEDEKİ BARIŞI GARANTİ ALTINA ALACAK
Projenin ikinci ayağını teşkil eden ve Adriyatik Denizi altından inşa edilecek olan Yunanistan-İtalya Doğalgaz Boru Hattı'nın tamamlanması ile Azeri doğalgaz ve ham petrolünün dünyaya açılacağına dikkat çeken Erdoğan, bu durumun yeni bir barış sürecinin tüm bölgede geliştiğini göstermesi bakımından çok önemli olduğunu söyledi.
Erdoğan, Türkiye olarak doğalgaz boru hatları başta olmak üzere, enerji projelerini bölgede refahın, barışın ve huzurun geleceğini garantiye alacak çalışmalar olarak değerlendirdiklerinin altını çizdi. Erdoğan, "Buradan özellikle dost ülke Yunanistan ve diğer dost ülkelere özellikle ifade etmek istiyorum. Bu projelerle yoksulluğun, terörün ve dünyayı tehdit eden diğer olumsuzlukların barınamayacağına da biz bu vesileyle inanıyoruz. Önümüzdeki dönemde yeni projeler üreterek, bu yöndeki gelişmeleri daha ileri bir düzeye taşıma kararlılığındayız" dedi. Erdoğan, karşılıklı işbirliğinin geliştirilmesine verdikleri katkılardan dolayı Karamanlis ve Aliyev'e de teşekkür etti.
PROJENİN HAYATA GEÇİRİLMESİ İÇİN ÇOK ÇABA HARCANDI
Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis de, konuşmasında söz konusu projenin Avrupa doğalgaz ringinin en önemli halkalarından biri olduğunu belirterek,
"Türk-Yunan doğalgaz boru hattı projesinin olgunlaşması için çok zamana ihtiyaç duyuldu. Bir sürü görüşmeler yapıldı ve projenin hayata geçirilmesi için çok çaba harcandı. Bu proje, hem Yunanistan hem de Türkiye için çok önemli ve yararlı bir proje" dedi.
TÜRKİYE İLE İYİ KOMŞULUK İLİŞKİLERİ KURMAK İSTİYORUZ
Projenin dünya piyasalarında enerji alanında büyük rekabet yaşandığı bir dönemde hayata geçirilmesinin önemine değinen Karamanlis, "Dünyada yaşanan iklim felaketleri, bizleri daha sağlıklı, daha tehlikesiz, daha dostane enerjilere yönlendiriyor. Doğalgaz da bu enerji kaynaklardan bir tanesi. Bu proje, aynı zamanda iki ülke arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi ve bölge istikrarı için de oldukça önemli bir adım" diye konuştu.
Karamanlis, tüm Yunan siyasetçileri ve halkının Türkiye ile iyi komşuluk ilişkileri kurmayı amaçladığını ve Türkiye'nin AB üyeliğine tam destek verdiklerini de sözlerine ekledi.
BÖLGEDEKİ İŞBİRLİĞİ VE YATIRIM FIRSATLARI ARTACAK
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise, Türkiye ile Yunanistan arasında doğalgaz alanında yapılan işbirliğinin bölgeye yeni yatırım imkanları getireceğini ifade etti. Bugün tarihte ilk kez Azerbaycan doğalgazının Avrupa pazarına açılacağını dile getiren Aliyev, Azerbaycan'ın Gürcistan, Türkiye ve Yunanistan'a gaz ihraç ettiğini hatırlattı. Aliyev, bu üç ülkenin enerji alanında yaptığı işbirliğinin diğer ülkelere de örnek olması gerektiğini vurguladı.
Konuşmaların ardından Türkiye ile Yunanistan başbakanları ve enerji bakanları ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, gaz vanasını açarak, Türkiye üzerinden Yunanistan'a ulaştırılacak doğalgazın startını verdi.
AÇILIŞ 3 KEZ ERTELENMİŞTİ
Türkiye ile Yunanistan arasındaki en büyük ekonomi anlaşması olma özelliği taşıyan doğalgaz boru hattının temeli, 2 yıl önce yine Erdoğan ve Karamanlis tarafından atılmıştı. Seçimler ve çeşitli aksaklıklar nedeni ile açılışı 3 kez ertelenen proje, Güney Avrupa Gaz Ringi'nin ilk aşaması olma özelliğini taşıyor.
YUNANİSTAN'A 15 YIL GAZ İHRACI YAPILACAK
Hattın 210 kilometreden oluşan Türkiye bölümü 144 milyon dolara mal olurken, proje kapsamında ilk kez Hazar bölgesi, İran ve Ortadoğu doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınacak. Üç bölümden oluşan projenin hayata geçmesi ile birlikte, Yunanistan'a ilk yıl 250 milyon, ikinci yıl 500 milyon, sonraki yıllarda ise 750'şer milyon metreküp olmak üzere 15 yıl süreyle doğalgaz sevkiyatı yapılacak.
(ANKA)