Küresel likidite krizi dün gelişmekte olan ülke piyasalarında çalkantıya yol açtı. Bu gelişmelerden Türkiye de önemli oranda etkilendi. Borsa yüzde 4.34 düştü. Dolar 1.34'e, faiz yüzde 18.21'e çıktı
ABD'de yüksek riskli mortgage piyasasında yaşanan krizin daha da genişleyeceği korkusu ve hedge fon (yüksek riske yatırım yapan fonlar) sektöründe artan endişeler, yatırımcıların yönünü yen ve ABD tahvillerine çevirmesine neden oldu.
Riskli hedge fonlarında ödemeler günü nedeniyle dün başta gelişmekte olan piyasalar olmak üzere dünya piyasaları olumsuz etkilendi. Yenin dolar karşısında dün yüzde 3 değerlenmesi, carry trade korkusunu yeniden gündeme getirdi.
Dünkü global dalgalanmadan en büyük yarayı İMKB aldı. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığına aday olmasıyla yabancı yatırımcılarda gözlenen endişeler ve ABD kredi piyasalarına ilişkin korkular birleşince İMKB'nin gün içindeki kaybı yüzde 5'i aştı.
Ancak öğleden sonra satışların hız kesmesiyle kayıp yüzde 4.34 oldu. Endeks 2.167 puanlık düşüşle 47.714'e indi. Borsanın inişe geçmeye başladığı 23 Temmuz'dan bu yana son üç haftada hisselerin değer kaybı yüzde 14.2'yi buldu.
Dolar 1.35'ten döndü
Dünya piyasalarındaki endişeler YTL'yi de zayıflattı. Önceki gün 1.30 düzeyinde seyreden dolar dün bankalararası piyasada 1.35'e kadar çıkarak son iki ayın en yüksek değerine ulaştı. Ancak dolar akşam saatlerinde 1.34'e indi. Euro ise günü 1.7980 seviyesinden kapattı. Tahvil ve bono piyasasında en çok işlem gören 6 Mayıs 2009 vadeli tahvilin bileşik faizi yüzde 18.60'a yükseldi.
İlk 15 büyük şirkette, 18 milyar YTL'lik kayıp
İMKB'de yaşanan dünkü düşüş şirketlerin piyasa değerlerine yansıdı. 31 Temmuz itibariyle piyasa değeri en yüksek 15 şirketin değeri son iki haftada yaklaşık 18 milyar YTL azaldı.
Temmuz sonunda yaklaşık 26.5 milyar piyasa değerine sahip Akbank'ın, piyasa değeri 23.8 milyar YTL'ye geriledi.
İş Bankası'nın piyasa değeri 19.5 milyar YTL'den 16.8 milyar YTL'ye düştü.
Temmuz ayı sonu itibariyle borsada piyasa değeri en yüksek 15 şirketin toplam 191 milyar 288 milyon YTL olan piyasa değeri, dün yaşanan düşüşlerin ardından 173 milyar 225 milyon YTL'ye geriledi.
Piyasa görüşleri
Kağan Candan
Raymond James Portföy Yönetimi Direktörü:
Kısa vadeli 'aşağı trend' etkisi var
Kredi piyasasında yaşanan sorunların ardından hasar tespit yapılacak. Kısa vadeli bir aşağı trendden söz edebiliriz. Bu durumun 2-3 hafta daha devam edeceğini düşünüyorum. Ancak küresel ekonomide bir kırılmadan ya da uzun vadeli bir trend değişikliğinden söz etmek için ABD'de ılımlı büyüme - düşük enflasyon dengesinde bozulma yaşanması gerekiyor.
Onur Mutlu
Gedik Menkul Değerler Araştırma Müdürü:
Piyasaları, sorunlu krediler tedirgin etti
Yurtdışı iyileşmezse piyasalar durulmaz. Faiz ve döviz yukarı doğru hareket etmeye başladı. Sorunlu kredilerin yaygınlaşması piyasaları tedirgin ediyor. Global likiditenin daralması söz konusu ve bu durum bizim gibi piyasalar için olumsuz. ABD piyasalarının seyri takip edilmeli.
Merkez Bankası döviz alımını azalttı
Piyasalardaki dalgalanmaya Merkez Bankası reaksiyon verdi. Merkez Bankası, 24 Temmuz'da döviz arzının artacağı beklentisiyle 120 milyon dolara yükselttiği döviz alım ihalelerindeki toplam tutarı, piyasalarda artan dalgalanmalar nedeniyle tekrar 45 milyon dolara düşürdü.
Merkez Bankası, yaptığı açıklamada şu görüşlere yer verdi: "Son günlerde gelişmiş ülke konut ve kredi piyasalarındaki olumsuz gelişmelerin etkisiyle diğer gelişmekte olan ülke piyasalarında olduğu gibi ülkemiz piyasalarında da oynaklığın arttığı gözlenmektedir."
Fon yöneticileri 'hisse tutun' diyor
Uluslararası yatırım bankası Merrill Lynch'in 'Fon Yöneticileri Araştırma Raporu'na göre, fon yöneticileri global piyasalardaki istikrarsızlık nedeniyle riskten kaçınır hale gelmelerine rağmen, hâlâ hisse senetlerinin özellikle tahvillere kıyasla daha değerli olduğuna inanıyorlar.
Araştırma, yatırımcıların yüzde 11'inin hisse senetlerinin değerinin altında olduğuna inandığını gösteriyor. Buna karşın yatırımcıların yüzde 41'i ise tahvillerin aşırı değer biçilmiş olduğunu düşünüyor.
Piyasalarda yaşanan çalkantının zirvesinde araştırmaya katılan yatırımcılar, portföylerindeki nakit ağırlığını 1 puanlık artışla yüzde 4.4'e yükselttiler.
MİLLİYET