Adem Elitok'un haberi

İpek bürümcülüğü olarak bilinen Devdahlık zenaatının son temsilcisi Bursalı Mehmet Öksüzler, 200 yıllık makinalarla tüm olumsuzluklara rağmen sürdürdüğü mesleğine hüzünle veda ediyor.

Ömrünü verdiği Devdahlık mesleğine veda etmek zorunda kalan Mehmet Öksüzler (58), "gözümü burada açtım" dediği 'Devdahhane'ye kilit vurmanın üzüntüsünü yaşıyor.

Bursa'nın merkez Osmangazi ilçesi Muradiye Mahallesi'nde bulunan evinin alt katında kurduğu devdahhanede, dedelerinden kalma ipek bürümcülüğü mesleğini sürdüren Öksüzler, teknolojiye karşı verdiği mücadelesinde yenik düştü.

Devdahlık mesleğinin Türkiye'deki tek temsilcisi olduğunu söyleyen Öksüzler, doğduğundan beri mesleğin içinde olduğunu belirterek devdahlık işini şöyle anlatıyor: ''Dokumacılık mesleğinin içinde yer alan Devdahlık, 20 metre boyundaki devdahhanede yapılıyor. Bu mesleğin yapılabilmesi için bir usta bir de çırak gerekiyor. 'Çark' adı verilen makinada, bize ham olarak gelen ipeğin elle bükümünü ve katlanmasını yapıyoruz. Hazırladığımız ipeği boyahanelerde boyattıktan sonra İstanbul'da ipekçilere gönderiyoruz. "

"ZEKİ MÜREN'İN KOSTÜMLERİNİ YAPIYORDUK"

Devdahhanelerin yoğun çalıştığı dönemlerde, ameliyat ipi bile ürettiklerini vurgulayan Öksüzler, bunun yanında Zeki Müren başta olmak üzere bir çok sanatçının kostümlerini de diktiklerini ifade ediyor.

Bir çok el sanatı ve zenaatında olduğu gibi devdahlığın da teknoljiye yenik düştüğünü anlatan Öksüzler, şöyle devam ediyor: "İnsanlar herşeyin hilesini çıkarıyor artık. İpeğin yerini polyester aldı. Konfeksiyonlar, ipek pahalı olduğu için polyestere yöneldi. Artık bizden ipek talebi olan bulunmadığı gibi, hazırladığımız ipekleri boyayan boyacı da yok. Gönderdiğimiz ipekler boyahanelerden geri dönüyor."

Kullandığı makinaların parçalarının da artık üretilmediğine değinen Öksüzler, Bursa'da devdahlık işini bundan 10 sene öncesine kadar yaklaşık 100 esnafın yaptığını ancak bugün sadece kendisinin yaptığını söylüyor.

"SANATIMI BIRAKTIĞIM İÇİN ÇOK ÜZGÜNÜM"

Bir dönem oğlunun da bu mesleği südürmesini istediğini ancak sonraları bu sevdadan vezgeçtiğini belirten Öksüzler, duygularını şöyle ifade etti: "Ben işimi o kadar çok seviyorumki anlatamam. Dedemin dedesinden kalma bu sanat. Ben bunun kokusunu almasam yaşayamam. Ben devdahhanede gözümü açtım. Ancak şimdi bırakmak zorunda kalıyorum. Bunun için çok üzgünüm. İstanbul'da oturan çok sevdiğim bir arkadaşımın kızı için çeyiz yapıyorum. Benden rica etti. Onu bitirdikten sonra devdahhanemin kapısına kilit vuracağım."

"DEVDAHLAR TURİSTİK YERLERDE TEZGAH AÇIYOR"

Devdahhane ve makinaların ölünceye kadar hatıra olarak aynı şekilde kalacağının altın çizen Öksüzler, makinaların turistik yerlerden talep edildiğini belirterek şunları söyledi:

"Antalya, Denizli, Alanya, Ürgüp gibi turistik yerlerdeki turistik işletmeler, makinalarımızla beraber bizleri çağırıyorlar. Oralarda tezgahımızı kurararak, mesleğimizi turistlere tanıtmamızı istiyorlar. Kazancı da daha iyi olduğu için Bursa'dan oralara 4-5 kişi gitti. Ancak ben bunu yapmayı düşünmüyorum. Ben öldükten sonra da ne yaparlar bilmiyorum."

Bursa/Cihan