Durum tespiti:

Osmanlı Devleti’nin 1914 Nüfus sayımına göre toplam nüfusu 13,390,000 kişi. Bunun 1.915.000 kişisi Ermeni ve 1.564 939 kişisi Rum vatandaşıdır.

Doğu ve orta Anadolu’daki mevcut kilise ve manastırların sayısı 2538. Toplam Ermeni okulu ise 1996 adet. Ermeni nüfusunun yoğun olduğu iller sırasıyla: Bitlis 310 bin, (117 bin Ermeni) Erzurum 673 bin, (134 bin Ermeni) İzmit 226 bin (56 bin Ermeni), Kayseri 184 bin (50 bin Ermeni), İstanbul 560 bin (83 bin Ermeni ve 205 bin Rum), Maraş 152 bin (32 bin Ermeni),  Sebastia (Sivas) 939 bin (147 bin Ermeni), Bursa 474 bin (60 bin Ermeni ve75 bin Rum), Trabzon 921 bin (39 bin Ermeni ve 161 bin Rum), İzmir 1.249 bin (20 bin Ermeni ve 300 bin Rum), Canik (Samsun)265 bin (27 bin Ermeni ve 99 bin Rum), Edirne 360 bin (20 bin Ermeni ve 225 bin Rum), Karesi (Balıkesir) 359 bin (7 bin Ermeni ve 97 bin Rum), Urfa 149 bin (16 bin Ermeni), Halep 576 bin (40 bin Ermeni ve 22 bin Rum), Menteşe (Muğla) 189 bin (12 kişi Ermeni ve20 bin Rum), Diyarbakır 492 bin (66 bin Ermeni), Ankara 877 bin (51 bin Ermeni), Van Ermeni Gregoryen 68 bin kişi.

Diğer doğu ve orta Anadolu’daki vilayetlerde Ermeni ve Rum nüfusu çok yoğun olmadığı için burada belirtmedim. 2021 tarihi itibariyle Türkiye Ermenileri nüfusu 40 bin ile 76 bin arasında değişen ve çoğunlukla İstanbul’da Şişli, Kınalıada ve Bakırköy semtlerinde yaşamaktadırlar.

Ancak, Hırant Dink’in bana aktardığıyla ilgili olarak, üç göbek geriye gidildiğinde, dinlerini ve tabiyetlerini değiştiren ciddi sayıda Ermeni nüfusunun varlığından bahsetmişti. Diğer taraftan, geriye sadece 18 tane Ermeni okuluyla,34 tane manastır ve kilise kalmıştır.

II.Abdülhamid’in, 33 senelik dönemindeki bazı Ermeni kökenli bakan,ayan üyleri, müşavirler, valiler, büyükelçiler, konsoloslar: Harıciye Nazırı Gabriel Paşa ve Ohannes Sakız Efendi; Maliye Nazırı Agop Ohannes Kazasyan Paşa; Nafia Nazırları Ohannes Çamiç Efendi ve Sava Paşa; Ticaret ve Ziraat Nazırları Bedros Kuyumcuyan Efendi ve Gabriel Noradonkyan Efendi; Ayan Üyeleri; Serviçen Efendi, Abraham Karakayha Paşa, Azaryan Efendi, Basaryan Efendi, Gabriyel Noradonkyan Efendi, Aram Efendi, Doğu Rumeli Valisi:Sava Paşa…(Kaynak Sinan Kuneralp İSİS yayınları 1999)

Beylerbeyi Sarayı, Dolmabahçe Sarayı ve Ortaköy Camiî saraya yakın meşhur Ermeni mimar Balyan ailesi tarafından yapılmış.                               

1895 yılında, Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı başta Erzurum ve Van olmak üzere 6 vilayette Hamidiye Alaylarının başlatmış olduğu katliamlar yaşanmış. (80 bin ile 300 bin kişi olduğu tahmin ediliyor)

Bunun yanı sıra;1880-1915 arası 40 a yakın Ermeni isyanları ve 1905 yılında II. Abdülhamid’e başarısızlıkla sonuçlanan bombalı bir suikast teşebbüsü de tarihin notları arasında sayılıyor.

1915 TEÇHİR KARARI NİYE ALINMIŞTIR?

Herkes, artık Osmanlı Devletinin sona erdiğini, kuzey ve kuzey-doğuda Rusya Çarlığının, güney-doğu ve güneyde Fransa ve İtalya’nın, batıda Yunanistan’ın işgaliyle hareket edemez duruma gelen Osmanlının,  orta ve doğu Anadolu’da yaşayan Ermeniler ve Ermeni çeteleri kuzeyde Rus üniforması, güneyde Fransız ve İtalyan üniformaları giyerek yerleşik Osmanlı halkını katletmeye başlamışlardı.

Bunun üzerine İstanbul hükümeti Anadolu’da yaşayan bütün Ermeni halkının Suriye’ye teçhir edilmesi kararını alıp yürürlüğe koydu. Bu göç sırasında; hastalıktan, açlıktan, Hamidiye Alaylarının ve yerli halkın saldırıları sonucu 400 bin Osmanlı Ermenisi maalesef hayatlarını kaybetmişlerdir. Bugün Suriye’de yaşayan Ermeniler, Osmanlı döneminde göçe tabi olan Ermenilerin çocukları ve torunlarıdır. Ancak iddia edildiği gibi 1,5 milyon Ermeni katledilmemiştir. Zira bu tezin doğru olabilmesi için toplu mezarların olması gerekir.

O dönemde toplu mezarları kazabilecek iş makinaları daha henüz imal edilmemişti. Teoride ve pratikte 1914 nüfus sayımında Ermeni nüfusu 1.915 bindir. Toplu mezarlar bulunmuş ama iddia edildiği gibi bu kadar insanın gömüldüğü toplu mezarlar bulunamamıştır.

İşgâl eden devletler doğu Anadolu’da yeni bir Ermeni devletinin kurulması için çok destek vermişlerdir. Bu destek üstü örtülü olarak Ermeni diasporasının yoğun yaşadığı Fransa ve ABD destekli olarak ta  halen devam etmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti bir kurtuluş savaşı vererek, kan ve gözyaşı dökerek bu ülkenin sınırlarını Lausanne Antlaşmasıyla çizmiştir.  O nedenle, artık bu kin, nefret ve 24 Nisan kâbusu bitmelidir.

Fransa ve ABD’de zenginlik ve refah içinde yaşayan Ermeni diasporası Ermenistan’ın kalkınması için ekonomik ve teknik yardımda bulunmalıdır. Ermenistan; Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan ile sorunlar yaşamaktadır. Bu husumet artık sona ermeli yeni bir sayfa açılmalıdır.

Azerbaycan ve Türkiye arasındaki sınırlar açılmalı, Erivan, Van-Ankara-Antalya-İstanbul arasındaki uçak seferleri başlamalıdır.

Türkiye vatandaşı olan Ermenilerle Türkler arasında hiçbir sorun yoktur.En çok Ermeni kökenli vatandaşımız Şişli İlçemizde yaşamaktadır.Bütün dostlarımıza selam ve sevgilerimi iletiyorum.